Bağdat travması: ​16 yıldır Irak işgalini sürdüren ABD, Bağdat'ta bu kez baskın yedi

Haşdi Şabi bünyesinde ‘Irak Hizbullahı’ olarak bilinen Hizbullah Tugaylarına ait 5 ayrı kamp ve deponun Amerikan uçaklarınca bombalanmasının ardından Bağdat karıştı. Irak’ın başkentindeki ABD Büyükelçiliği binası İran destekli Haşdi Şabi gruplarınca basılarak ateşe verildi. ABD bombalarıyla öldürülen 28 kişinin cenazesi için toplanan binlerce kişi dün sabah saatlerinde Bağdat’ta hükümet binalarının bulunduğunu korunaklı Yeşil Bölge’ye girdi. Şii milis gücü Haşdi Şabi yanlısı protestoculardan bir kısmı, burada ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği binasını basarak içeriye akın etti. Önce elçiliğin dış duvarı ile nöbetçi kulübesini yakan öfkeli grup, ardından elçiliğe girdi. Binayı koruyan güvenlik güçleri ise göstericilere gaz bombasıyla müdahale etti. 20’yi aşkın eylemci bu sırada yaralandı.

KENTTE TANSİYON İYİCE YÜKSELDİ
“Amerika’ya Ölüm” sloganları atan kalabalığın öfkesi, gaz bombalı müdahaleyle birlikte daha da büyüdü. Bu sırada Haşdi Şabi gruplarının liderleri de gösterilere katılmak için ABD elçiliği önüne geldi. Hizbullah’a yönelik bombardıman sonrası yaptığı açıklamada, “Şehitlerimizin kanı yerde kalmayacak, Amerikan güçlerine karşılığımız çok sert olacak” diyen Haşdi Şabi üst düzey komutanı Ebu Mehdi el-Mühendis, örgütün diğer liderleri Kays el-Hazali, Hadi el-Amari ve Falih Fayyad’la birlikte oradaydı. Baskınla birlikte tüm gözlerin çevrildiği Bağdat’ta kritik dakikalar yaşanırken Irak İçişleri Bakanı Yasin el-Yasiri ve Savunma Bakanı Naci Hasan Şammari protestocuları yatıştırmak için bölgeye gitti.

3 GÜNLÜK YAS İLAN ETTİLER
Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi de yazılı bir açıklamayla, protestoculara ABD elçilik binası önünden acilen ayrılmaları çağrısında bulundu.

Hükümet karşıtı gösteriler nedeniyle 29 Kasım’da görevinden istifa eden Abdulmehdi, “ABD’nin askeri mevzilerimize (Hizbullah Tugayları) saldırısı, hükümet tarafından kınandı. Halkımızın güvenliği için birtakım tedbirler de alındı. Irak’taki yabancı misyon temsilciliklerinin korunması hükümetin görevidir. Protestocular ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği binası önünden acilen ayrılmalıdır. Ülkedeki yabancı misyon temsilciliklerine yönelik saldırılar güvenlik güçlerince engellenecek ve saldırıya kalkışanlar yasalara göre cezalandırılacaktır” ifadelerini kullandı. Abdulmehdi ayrıca ABD’nin Haşdi Şabi’ye düzenlediği hava saldırısında hayatını kaybedenler için 3 günlük yas ilan ettiğini bildirdi. Bu gelişmeyle aynı dakikalarda Haşdi Şabi gruplarının bina çevresinden uzaklaştığı açıklandı. Göstericilerin binaya girişiyle birlikte ABD’nin Bağdat büyükelçisi ve elçilik çalışanlarının oradan tahliye edildiği iddia edildi. Ancak bu iddia ABD makamlarınca yalanlandı. Az sayıdaki ABD askerinin binadaki korunaklı bir alanda kalmaya devam ettiği belirtiliyor.

Hizbullah vurulmuştu
ABD Savunma Bakanlığı önceki gün, diplomatlarına yapılan saldırıya misilleme olarak, Hizbullah Tugayları’nın, Irak ve Suriye’deki toplam 5 üssüne hava saldırısı düzenlendiğini açıklamıştı. Irak Savunma Bakanlığı ise söz konusu örgütün, Enbar’daki El-Harş ve Sellum bölgelerindeki iki mevzisine ABD tarafından üç hava saldırısı yapıldığını bildirmişti. Irak Sağlık Bakanlığı, Haşdi Şabi bünyesindeki Hizbullah Tugaylarının Enbar’daki üslerine düzenlenen saldırıda 28 kişinin öldüğünü, 48 kişinin yaralandığını açıklamıştı. ‘Hizbullah Tugayları’ ya da ‘Irak Hizbullah’ı’ şeklinde tanımlanan İran destekli örgüt, Haşdi Şabi’nin bünyesindeki milis oluşumlardan biri olarak biliniyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Irak’taki ABD Büyükelçiliğine düzenlenen saldırıdan İran’ı sorumlu tuttu. Trump, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “İran, Irak’taki ABD Büyükelçiliğine yapılan saldırıyı organize ediyor. Bundan sorumlu tutulacak” dedi. Büyükelçiliğe düzenlenen saldırıyla ilgili doğrudan İran’ı hedef gösteren Trump, “İran bir sözleşmeli personeli öldürdü, çok sayıda kişiyi yaraladı. Buna güçlü şekilde karşılık verdik, her zaman da vereceğiz. İran, şimdi de Irak’taki ABD Büyükelçiliğine yapılan saldırıyı organize ediyor. Bundan sorumlu tutulacak. Ayrıca Irak’ın da Büyükelçiliği korumak için güçlerini kullanmasını bekliyoruz, bunu onlara ilettik” ifadelerini kullandı.
IRAK DIŞİŞLERİ KINADI
Irak Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin Şii milis gücü Haşdi Şabi’ye bağlı Hizbullah Tugaylarının mevzilerine yönelik hava saldırısını kınadı. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, ABD’nin Haşdi Şabi güçlerine yönelik saldırısının “Irak’ın egemenliğinin açık bir şekilde ihlali olduğu” belirtildi. Açıklamada, “Irak bağımsız bir ülkedir. İç güvenliği öncelikli ve ziyadesiyle önemlidir. Ülkenin bir savaş alanına veya saldırı için geçiş noktasına dönüşmesi ya da komşu ülkelerin hedef alınması için topraklarının kullanılmasına izin verilmeyecektir.” ifadelerine yer verildi. Irak’ın kınamasının iletilmesi için ABD’nin Bağdat Büyükelçisinin Dışişleri Bakanlığına çağırılacağı ifade edilen açıklamada, Avrupalı güçler dahil koalisyon güçlerinin terör örgütü DEAŞ’a karşı savaşında birlikte hareket etme vurgusu yapıldı.

GENERAL ESEDİ: GÖREVE HAZIRIM

Irak eski Terörle Mücadele Kurumu Başkanı Korgeneral Abdulgani el-Esedi, Başbakanlık görevine hazır olduğunu açıkladı. Esedi, aşiret liderleriyle buluşmasında yaptığı açıklamada, başbakanlık adaylığı iddialarına değinerek, “Ben halkın evladıyım. Halkın talepleri dışına çıkamam. Başbakanlık makamı için tüm rengi, ırkı ve mezhebiyle halkımız beni aday gösterirse bu bana güç katar. Halka hizmet etmek için göreve hazırım” dedi. İran’a yakın Bina Koalisyonu’nun Esedi’yi Başbakanlık için aday göstereceği iddia edilmişti. Irak’ta DEAŞ’a karşı mücadele döneminde aktif rol üstlenen Esedi, geçen yıl kasım ayında emekliye ayrılmıştı.

1979 Tahran’ı gibi
Bağdat’ta Amerikan elçiliğine yapılan baskın, 40 yıl önce Tahran’da meydana gelen olayı hatırlattı. 4 Kasım 1979 tarihinde dönemin üniversite öğrencileri, İran’ın başkenti Tahran’daki ABD büyükelçiliğini işgal etmiş ve 65’i Amerikan vatandaşı 90 kişiyi rehin almıştı. ABD-İran arasında ilişkilerin tamamen kesildiği olay sonrası eylemciler 38 rehineyi birkaç gün içinde serbest bırakmış, 52 rehineyi ise 444 gün boyunca ellerinde tutmuştu.

Irak’ın güneyindeki Zikar vilayetinde Ali Halid el-Hafaci isimli bir eylemci kimliği belirsiz silahlı kişilerce öldürüldü. Zikar polisinin verdiği bilgiye göre, sivil araç kullanan silahlı bir grup, Zikar’ın merkezindeki En-Nasıriyye’ye bağlı Et-Tadhiye semtinde Hafaci’ye susturuculu tabancalarla ateş etti. Yetkili, Hafaci’nin hastanede hayatını kaybettiğini, emniyet güçlerinin ise olayla ilgili soruşturma başlattığını söyledi. Irak Bağımsız İnsan Hakları Yüksek Komiserliği kayıtlarına göre gösterilerin başladığı ekim ayından bu yana 14 eylemci silahlı kişiler tarafından öldürüldü, 19’u da saldırılardan yaralı olarak kurtulmayı başardı. Suikastlerin yanısıra çok sayıda aktivist ise ya kaçırıldı ya da işkenceye maruz kaldı. Eylemciler, suikastlerin arkasında İran’a yakın Şii grupların olduğunu iddia ediyor. İşsizlik, yolsuzluk ve kamu hizmeti yetersizliği nedeniyle ülkede 1 Ekim’de başlayan gösteriler kitlesel bir hale dönüşmüş, silahlı müdahaleler sonucu şimdiye dek 460 kişi ölmüş, 19 bin kişi de yaralanmıştı. Gösteriler boyunca 2 bin 700 eylemci gözaltına alınıp serbest bırakılırken, kimliği bilinmeyen kişilerce kaçırılan 68 göstericiden 56’sının akıbeti bilinmiyor. Bu arada, Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi, hükümet karşıtı gösteriler nedeniyle 29 Kasım’da istifa etmek zorunda kalmıştı.