Öğretmenlerin önemli sorumluluklarından biri de öğrenci değerlendirmesidir. Finlandiya’da okullarda öğrencilerin gelişimini ve başarısını belirlemek için standartlaştırılmış sınavlara başvurulmamaktadır. Bunun başlıca dört sebebi vardır.
1.    Finlandiya'da eğitim politikası kişiselleştirilmiş, öğrenmeye ve yaratıcı öğretime ciddi olarak öncelik vermektedir. Bu nedenle öğrencilerin okullardaki gelişimi, standartlara ve istatistiksel göstergelere bağımlı olmaktan ziyade, öncelikli olarak onların kişisel özelliklerine ve becerilerine göre belirlenmektedir.
2.    Eğitim uzmanları müfredatın, öğretimin ve öğrenmenin eğitimde öncelikli unsurlar olduğunu ısrarla dile getirmektedir. Bu unsurlar değerlendirmeyi ve test etmeyi değil, öğretmenlerin düşüncelerine ve okullardaki uygulamalara odaklanmaktadır. Finlandiya okullarındaki öğrenci değerlendirmeleri, öğretim ve öğrenme süreci ile iç içedir. Dolayısıyla hem öğretmenlerin hem öğrencilerin okullardaki çalışmalarını geliştirmek için kullanılır.
3.    Öğrencilerin kişisel ve bilişsel gelişimlerini belirlemek, dışarıdan bir uzmanın değil, okulun sorumluluğundadır.
4.    Finlandiya Ulusal Öğrenci Değerlendirme Stratejisine göre, test bazlı performans verileri bütünün sadece bir parçasını içermektedir. [1]

Yetkililer ve birçok ebeveyn, çocuklarla ilgilenmenin ve onların eğitiminin yalnızca nicel ölçümlerle yapılamayacak kadar karmaşık bir süreç olduğunun farkındadır. Finlandiya okullarında benimsenen ilke, öğretim ve okul niteliğinin velilerle birlikte, okul ve öğrenci arasında kurulan karşılıklı etkileşim aracılığıyla tanımlanmaktadır. Bunlar aynı zamanda Finlandiya’daki öğretmen liderliğinin temel bileşenleridir. [2]
Uluslararası bakış açısına göre Finlandiya’daki öğretmen eğitiminin güçlü yanları nelerdir?

1.    Yetenekli ve motive bireyler öğretmen oluyor.
2.    Finlandiya’da araştırma üniversitelerinde branş eğitimi veren fakülteler ile öğretmen eğitimi bölümleri arasında yakın bir işbirliği vardır.
3.    Öğretmen eğitimi araştırma temellidir. Finlandiya’da öğretmen eğitimi aynı zamanda sistematik ve araştırma temelli bir yapıya sahiptir. Öğretmenler eğitimlerinin doğası gereği araştırma temelli yüksek lisans tezlerini tamamlarlar. Araştırma temelli öğretmen eğitimi, öğretmenleri her türlü karmaşık, değişen toplumsal ve eğitimsel ortamlarda çalışmaya hazırlar. [3] 

Finlandiya öğretmen eğitim programının en güçlü yanı, yıllar geçtikçe öğretmen eğitimi programlarına kayıt olan yetenekli ve motive yüzlerce gençtir. Bu Finlandiya’daki öğretmen eğitiminin şu andaki ve gelecekteki başarısı için hayati bir faktördür. Genç Finler öğretmenliğin çekimine kapılırlar. Çünkü onlar öğretmenliği, amaçlarını gerçekleştirme özgürlüğüne sahip olacakları bağımsız saygın ve tatminkar bir meslek olarak görmektedir. [4]
Finlandiya, Kanada ve Singapur’daki gibi öğretmenlere sahip olmayı hayal etmek yerine, ulusal karar vericiler, öğretmenlik mesleğini etkileyen aşağıdaki üç hususu dikkate almalıdır.

İlk olarak, öğretmen eğitimi daha fazla standartlaştırılırken, öğretim ile öğrenme daha az standartlaştırılmalıdır. Kanada ve Finlandiya’daki üniversitelerde öğretmen eğitimi programları için yüksek standartlar belirlenmektedir. Bu ülkelerde kısa yoldan öğretmen olmaya, pedagoji ile ilgili uygulamaları içermeyen hiçbir alternatif eğitime izin verilmemektedir.

İkinci olarak, okullarda hesap verebilirliğin toksik kullanımı yeniden tasarlanmalıdır. Öğretmenlerin kalitesini sadece öğrencilerin sınav başarısı ile belirleyen çoğu ülkedeki mevcut uygulamalar birçok açıdan yanlıştır ve adil değildir. Çünkü okulun hedefi bir kaç derste başarılı olmaktan daha fazlasını içermektedir. Adil değildir çünkü, standartlaştırılmış sınavlarda öğrencilerin başarı değişimlerinin çoğu okul dışı faktörler ile açıklanabilir.

Üçüncü olarak, öğretmen politikalarını değiştirmek öğretmenlik mesleğini cazip hale getirmek için yeterli değildir. Okul politikalarının da değiştirilmesi gerekir. Uluslararası sıralamada başarılı olan ülkelerin deneyimleri, öğretmenlerin çalışmalarını planlamada özerkliğe, en iyi sonuçlara yol açtığını bildikleri öğretim yöntemlerini kullanma özgürlüğüne ve çalışmalarının sonuçlarını değerlendirme yetkisine sahip olmaları gerektiğini göstermektedir.  Sayfa 180 181
Kısacası, toplumun geleceği olan çocuklarımızım yetişip donanımlı, başarılı, kişilikli birer birey olmamasında etkin  bir role ve rol modelliğe sahip olan öğretmenler her açıdan o toplumun genelinde fark edilir bir statüye kavuşturulmalıdır. Bu önemli ve cezbedici mesleği hakkıyla yapabilecek adaylar titizlikle seçilmeli ve çok ciddi bir eğitime tabi tutulmalı, öğretmene ve okula tam bir güven ortamı hakim olmalıdır. 
Her başarının gerçek bir hikayesi ve o başarının isimsiz kahramanları vardır.
Haftaya Finlandiya'da Eğitim Liderliğini ele almak dileğiyle... 
_____
[1] Finlandiya Eğitim Devrimi, Pasi Sahlberg, s. 159-161,
[2] age, s.165,
[3] age, s.173,
[4] age, s.174,