25 Eylül’ün izinde tarihî olaylar: Asırlar boyu yaşanan dönüm noktaları

1911’de İtalya, Osmanlı Devleti’ne savaş ilan ederek Trablusgarp Savaşı’nın başlamasına zemin hazırladı. 1925’te İstanbul’da tulumbacı teşkilatının yerini modern motorlu itfaiye birimi aldı ve şehirde yangın güvenliği açısından yeni bir dönem başladı.

20. YÜZYILIN DÖNÜM NOKTALARI

1950’de Birleşmiş Milletler askerleri Kore Savaşı kapsamında Seul’ü ele geçirerek önemli bir askeri başarı elde etti. 1956’da İstanbul’da geniş çaplı istimlak çalışmaları başlatıldı ve kentin yeniden yapılandırılması yönünde adımlar atıldı. 1958’de Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santrali hizmete girdi, enerji alanında kritik bir hamle gerçekleştirildi. 1960’ta Yassıada’da tutuklu bulunan eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, kemeriyle yaşamına son verme girişiminde bulundu; nöbetçi teğmen tarafından kurtarıldı.

BİLİM, SANAT VE DİPLOMASİ ALANINDAKİ GELİŞMELER

1974’te bilim insanları, aerosol spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiğine dair uyarılarda bulundu. 1979’da Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron’un eşi Eva Peron’un hayatını anlatan “Evita” müzikali Broadway’de sahnelendi. 1982’de Türkiye’nin ilk kadın büyükelçisi Filiz Dinçmen, Amsterdam’da görevine başlayarak Türk diplomasi tarihinde önemli bir adım attı. 1993’te Karun Hazinesi Türkiye’ye getirildi ve kültürel miras açısından büyük bir kazanım sağlandı. 2001’de Tekel’in Küba ortaklığıyla kurduğu TEKA Puro Fabrikası İstanbul’da açıldı.

TARİHİN FARKLI YÜZLERİ AYNI GÜNDE

Asırlara yayılan bu gelişmeler, 25 Eylül tarihinin hem askeri hem de kültürel ve bilimsel alanlarda kritik olaylara sahne olduğunu ortaya koyuyor. Osmanlı döneminden modern Türkiye’ye, dünya siyasetinden sanata kadar uzanan geniş yelpazedeki bu olaylar, tarihin farklı dönemlerinde önemli kilometre taşları olarak kayıtlara geçti.