Amaç riski en aza indirmek: Gayrimenkulde arabuluculuk sorunları daha hızlı çözecek

Yaşadığımız depremlerden sonra özellikle gündeme gelen kentsel dönüşüm çalışmaları, şu sıralar Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki’nin “Kentsel dönüşümde arabuluculuk” açıklamaları ile tekrardan gündemdeki yerini aldı. Bakan Özhaseki’nin geçen hafta yaptığı açıklamalardan sonra gazetemize yaptığı özel açıklamalarla konunun hukuki yönünü değerlendiren Avukat Ceren Altuntaş, “Bakanlığın açıkladığı arabuluculuk sistemi ile kentsel dönüşüm sebepli uyuşmazlıkların daha hızlı çözülmesini sağlayacaktır” dedi. Ayrıca Altuntaş konu ile alakalı, “Arabuluculuk aslında Türk halkının geleneklerinden alışık olduğu bir yöntem olduğu için daha sıcak ve daha çözümcül bir yöntemdir. Tarafların anlaşamaması durumunda anlaşmama belgesi düzenlenir ve 14 gün içinde dava açılması gerekir” uyarısında bulundu.

AMAÇ RİSKİ EN AZA İNDİRMEK

Avukat Altuntaş, “Kentsel dönüşüm, şehrin bir bölümünün veya ciddi anlamda büyük bir kısmının proje kapsamında sistematik bir şekilde mevcut yapı stoklarının olası can ve mal kaybının en aza indirmek için yapılan kamusal çalışmalardan biridir. Kentsel dönüşüm kavramının hukuki olarak ayrıca boyutlandırılmasına sebebiyet veren husus hak sahiplerine önerilen konutların genellikle hak sahibinin tapulu alanı dışında olan bölge ve yerlerin gösterilmesi nedeniyle çevre ve komşuluk ilişkilerinin zarar görmesi ve ayrıca daha sonradan yapılacak olan yapıların emlak değerinin daha çabuk yükseleceği için bırakılan alanın tam değerine denk gelmeyecek yerlerin önerilmesinden kaynaklanmaktadır. Hal böyle iken kentsel dönüşüm alanında hukuki yeniliklere gitme gerekliliği doğmaktadır. Arabuluculuk aslında Türk halkının geleneklerinden alışık olduğu bir yöntem olduğu için daha sıcak ve daha çözümcül bir yöntemdir. Mahkemelerin kalabalık koridorları yerine iletişim ve uzlaşma kültürünün daha hissedilir. Kentsel dönüşüm sebepli uyuşmazlıkların daha hızlı çözülmesini sağlayacaktır. Sadece kentsel dönüşüm alanında değil birçok alanda kanun koyucu çoğu uyuşmazlığı arabuluculuk alanına yönlendirmektedir” bilgilerini verdi.

BAZI DAVALARDA ZORUNLULUKTUR

“Arabuluculuk sürecinin ilk aşaması arabulucuya başvurma olup, ihtiyati arabuluculuk adını alan bu yöntemde görüşmeler başlar” ifadelerine değinen Altuntaş, “Anlaşan taraflar adliyede bulunan arabuluculuk bürolarına veya adliye dışındaki bürolara giderek başvuruda bulunurlar. Başvurunun ardından taraflar arabulucu seçimini gerçekleştirirler. Seçimin gerçekleşmesi ile ihtiyari arabuluculuk süreci işlemeye başlar. Bazı uyuşmazlıklarda arabuluculuğun gerçekleşmesi için dava şartı bulunur. Bu durumlarda uyuşmazlık yaşayan kişilerin birbirlerine karşı dava açmadan önce arabulucuya gitme zorunlulukları vardır” dedi.

14 GÜN İÇİNDE BAŞVURULMALI

Altuntaş, “Arabuluculuk başvurusunun yapılmasının ardından taraflar davet edilir, görüşmelere başlanır, tarafların talepleri dinlenip, talepleri üzerine değerlendirmeler yapılarak deliller incelenir. Tüm bu süreçlerin ardından tarafların anlaşması durumunda bir anlaşma belgesi düzenlenir. Arabuluculuk faaliyeti bitiminde tarafların anlaşma belgesini imzalaması durumunda artık arabuluculuk konusu uyuşmazlık üzerinden yeniden bir dava veyahut bir üst mahkeme yoluna başvuramazlar. Tarafların anlaşamaması durumunda anlaşmama belgesi düzenlenir ve 14 gün içinde dava açılması gerekir. 14 gün içerisinde açılmaması durumunda zaman aşımı söz konusu olacak olup, tarafların hak kaybına uğrama ihtimali ortaya çıkar” şeklinde uyarılarda bulundu.

UYUŞMAZLIKLARIN ÖNÜNE GEÇEBİLİR

Kentsel dönüşümde arabuluculuk sistemini değerlendiren Avukat Ceren Altuntaş son olarak şu hususlara değinerek açıklamalarını bitirdi. Altuntaş, “Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından yapılan açıklamada özerk mahkemelerden bahsedilmiş olsa da henüz kentsel dönüşüme dair yaşanan ve yaşanabilecek uyuşmazlıklara dair bir mahkeme kurulmamış olup, sürecin devamında arabuluculuk süreçleri neticesi başvurulması gereken mahkeme özerk mahkemeler kurulana kadar; görevli mahkeme idare mahkemesi olup, yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir. İlerleyen günlerde kentsel dönüşüme dair yapılacak yasal düzenlemelerin biz hukukçular açısından nasıl değişikliklere yol açacağı da heyecanla beklenmektedir” şeklinde konuştu.

Faruk Gökyurt/ www.gazeteilksayfa.com