Büyükşehir belediye ve ilçelerde CHP üstün geldi

Türkiye, 31 Mart 2024 Pazar günü gerçekleştirilen yerel seçimlerle demokrasi şöleni yaşadı. Yerel seçimlere birbirinden farklı partiler ve pek çok bağımsız aday girdi. Ocak ayından beri devam eden süreçte seçim çalışmalarını devam ettiren partiler ve adaylar, seçim gününe kadar çeşitli program, etkinlik ve mitinglerde halk ile buluştu. Halktan bir sonraki beş yıl için oy talep etti. Vatandaşlar ise adayların bu çağrılarına cevap vermek için sandık başına gitti. Kesin olmayan seçim sonuçlarına göre CHP seçimden birinci parti çıktı. Üç büyükşehir belediyesi ve ilçelerde de CHP üstün gelen parti oldu.

ANKARA’DA BÜYÜK DÜŞÜŞ

Ankara’da Mansur Yavaş, bir önceki seçimde aldığı yüzde 50.93 oyu, bugün ilk açıklanan verilere göre, yüzde 58’e taşıdı. 2019’da Yavaş’ın rakibi olan AK PARTİ’li Mehmet Özhaseki yüzde 47.11 oy alırken, bugün Yavaş’ın rakibi olan AK PARTİ’nin kamuoyunda büyük tartışmalara neden olan adayı Turgut Altınok ise ancak yüzde 34 oy alabildi.

MELİH GÖKÇEK GERİDE KALDI

Yavaş, son yıllarda Ankara’da en yüksek oyu almayı başaran belediye başkanı oldu. Yavaş’ın üç kez rakibi olan eski başkanlardan Melih Gökçek en yüksek oyunu yüzde 55’le 2004 seçimlerinde almıştı. Yavaş, böylece Gökçek’i de geri bıraktı. Yavaş, bu oranı, diğer 18 partinin aday çıkarmasına karşın yakaladı. İYİ Parti’nin adayı Cengiz Topel Yıldırım yüzde 0.81, YRP’den Suat Kılıç ise, yüzde 2.22 oyu alabildi.

CHP’DEN BÜYÜK ATILIM: 3’TEN 14’E

Yavaş’ın Büyükşehir Belediye Başkanlığı Seçimi’nde yakaladığı performans CHP’in ilçe belediye seçimlerine de yansıdı. CHP, 2019’daki seçimde sadece Çankaya, Yenimahalle ve Elmadağ’ı alabilmişken, bugünkü seçimde ilk verilere göre, CHP önceki üç ilçeye yeni 11 ilçe daha ekledi. CHP’nin kazandığı ilçeler arasında uzun yıllar sonra merkez ilçelerden Mamak, Keçiören, Gölbaşı, Etimesgut katıldı.

KEÇİÖREN YILLAR SONRA İLKİ YAŞADI

Keçiören’in önceki başkan Turgut Altınok’un büyükşehir adayı olmasından sonra CHP’ye geçmesi dikkat çekti. İlçede en son 1989 seçiminde Hamza Kırmızı döneminde sol parti yönetimindeydi. 1994’ten sonra sağ yönetimin göreve geldiği Keçiören’de CHP’li Mesut Özarslan, AK PARTİ’li Zafet Çoktan’a yaklaşık on puan fark attı. 2019’da Keçiören’de aday çıkarmayan CHP, Özarslan’la yüzde 45 oy oranını yakalarken, AK PARTİ’nin oyu Altınok’la elde ettiği yüzde 63’ten yüzde 36’ya geriledi.

Mamak’ta da benzer tablo yaşandı. En son 1994’te belediyeyi sol parti kazanırken, CHP’li Veli Gündüz Şahin, AK PARTİ’li Asım Balcı’ya yüzde 17 dolayında fark atmayı başardı. Şahin, CHP’nin yüzde 47’lik oyunu yüzde 53’e taşırken, Asım Balcı yüzde 50 olan AK PARTİ oyunu yüzde 37’ye geriletti.

BEHZAT Ç. KAZANDI

“Komiser Behzat” olarak ünlenen tiyatrocu Erdal Beşikçioğlu ise aday olduğu Etimesgut’ta belediye başkanlığını, MHP’den aldı. Beşikçioğlu, yüzde 22 dolayındaki farkla MHP’li mevcut Belediye Başkanı Enver Demirel’in önünde ipi göğüsledi. İlçede, CHP’nin oyu yüzde 45’ten 55’e çıkarken, MHP’nin oyu yüzde 50’den 33’e düştü.

Parti içinde tartışmaya neden olan adaylık süreci sonrasında Çankaya Belediye Başkanı adayı olan Hüseyin Can Güner’le CHP’nin 2019’daki yüzde 73’lük oyunu yüzde 65’e geriledi. Güner bu düşüşe karşın seçimi kazandı. Kalecik’ten Çankaya’ya kaydırılan Duhan Kalkan ise AK PARTİ’nin oyunun yüzde 21’den yüzde 15’e gerilemesine engel olamadı.

YENİMAHALLE DEĞİŞMEDİ

Yenimahalle’nin mevcut belediye başkanı CHP’li Fethi Yaşar ise 2019’daki yüzde 58’lik oyunu bugün yüzde 64’e yükseltmeyi başardı.

9 İLÇE KAYBETTİ

AK PARTİ’nin elindeki 19 ilçe ise, 10’a düştü. MHP, elindeki üç ilçenin tamamını kaybetti. AK PARTİ, başta Yavaş’ın memleketi Beypazarı olmak üzere, Ayaş, Haymana, Gölbaşı, Mamak, Keçiören, Nallıhan gibi ilçeleri kaybetti. MHP ise elindeki Etimesgut ve Polatlı belediyelerinin ikisini de CHP’ye kaptırdı.

Ankara’da İl Genel Meclisi seçiminde ise; CHP, 2019’daki yüzde 37 oy oranını yüzde 47’e yükseltirken, AK PARTİ ise, 2019’da yüzde 41 olan oyu yüzde 35’e geriledi. İlk verilere göre; CHP 17, AK PARTİ 8 sandalye sahibi oldu.

İSTANBUL’UN ÇOĞUNLUĞU CHP OLDU

İktidarın, özellikle Cumhurbaşkanı ve AK PARTİ Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın büyük çabalarına rağmen, mevcut belediye başkanı CHP’li Ekrem İmamoğlu, 21’i partili, 27’si bağımsız 48 farklı adayın önünde bir kez daha seçilmeyi başardı. İlk verilere göre; İmamoğlu yenilenen 2019’daki İstanbul seçimlerinde aldığı yüzde 48.77’lik oyu yüzde 50’nin üzerine çıkardı. Rakibi Murat Kurum ise, bir önceki seçimde AK PARTİ’nin yüzde 48.61’lik oyunun yüzde 40.92’ye gerilemesine engel olamadı.

İmamoğlu ve Kurum’un ardından üçüncü sırayı YRP adayı Mehmet Altınöz yüzde 2 ile adlı. DEM adayı Meral Danış Beştaş ise yüzde 1.9 oranına ulaşabildi. İstanbul’un ilçelerindeki tablo da Ankara’dan farklı olmadı. 2019 seçimlerinde AK PARTİ 24, CHP 14 ve MHP bir ilçe belediye başkanına sahipken, bugünkü seçimin ilk sonuçlarına göre tablo; 25 ilçeyi CHP ve 14 ilçeyi ise AK PARTİ kazandı. MHP, İstanbul’daki tek belediyesi olan Silivri’yi CHP’ye kaptırdı. AK PARTİ’nin CHP’ye kaptırdığı ilçeler şöyle: Bayrampaşa, Beyoğlu, Çatalca, Eyüpsultan, Gaziosmanpaşa, Sancaktepe, Şile ve Tuzla oldu.

İZMİR KARARINI CHP’DEN YANA KULLANDI

İzmir, CHP’de yerel seçim adaylığı konusunda en çok tartışmanın yaşandığı büyükşehir oldu. Mevcut Belediye Başkanı Tunç Soyer’in yerine Karşıyaka Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın aday gösterilmesi CHP’de tartışmaların büyümesine neden oldu.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı adaylığı için Soyer’den Tugay’a geçiş yapılması partinin oyunu yüzde 58’den 48’e gerilemesine neden oldu. Yanı sıra İYİ Parti’nin Ümit Özlale’yi İzmir’e aday göstermesi CHP’nin gerilediği iddialarının diğer bir sebebi oldu. Bu durum, AK PARTİ’nin kentte güçlendiği iddialarını beraberinde getirdi. OIuşan tabloya göre, önceki yerel seçimde Binali Yıldırım ile yüzde 38.7 olan AK PARTİ oyu, Hamza Dağ ile yüzde 37’de kaldı. AK PARTİ oyunu artıramazken, DEM Parti adayı Akın Birdal yüzde 3.3, İYİ Partili Özlale de yüzde 3.1 oy alabildi.

Kentteki ilçe belediyeleri çerçevesinde ilk verilere göre; CHP 28, AK PARTİ 1 ve MHP 1 ilçe belediyesi kazandı. CHP; Bayındır, Bergama, Kınık ve Kiraz’ı bünyesine katarken, Menemen’i AK PARTİ’ye kaptırdı. MHP kentteki tek ilçe belediyesi olarak Aliağa’yı korudu. İzmir’de Urla yüzde 69’la ilk sırayı alırken, Narlıdere yüzde 62 ve Karşıyaka yüzde 61 ile sıralandı. En az oyla seçilen ilçe ise yüzde 39’la Dikili oldu. İlçede CHP’li Adil Kırgöz ile CHP’den istifa eden bağımsız aday Kemal Doyuran yarıştı.

Kentin merkez ilçelerinin tamamını CHP’li adaylar kazandı. Karşıyaka’dan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Cemil Tugay’ın yüzde 70 oyu, yeni aday Behice Yıldız Ünsal’la yüzde 61’e geriledi. Yerel seçimlerde futbol camiasının ünlü ismi Mustafa Denizli’nin kızı Lal Denizli, yüzde 56 ile Çeşme Belediye Başkanı seçildi Lal Denizli’nin aday olmasıyla CHP’nin ilçedeki oyu yüzde 53’den yüzde 56’ya yükseldi. İki kadın adayın yarıştığı Konak’ta ipi göğüsleyen isim CHP’li Nilüfer Çınarlı Mutlu oldu. Mutlu, AK PARTİ’li Ceyda Bölünmez Çankırı’ya yaklaşık 18 puan fark atmayı başardı.