119
1. BARBAROS KÖYÜ
Burası İzmir’nin gözlerden uzak, iç taraflarda, sessiz sakin Barbaros Köyü. Ama ne Köy! Sakin sular derin akar: Bu minnacık köyün vizyonunu kendi kelimeleriyle aktarıyoruz: “Köyümüzün sakinliğine zarar vermeden, doğal dokusunu bozmadan, gelenekleri canlandırmak, üretim gücümüzü ortaya koymak, kırsal yaşamın bize sunduğu nimetlerden ödün vermeden, sürdürülebilir kalkınmamızı sağlamak!” Vallahi üniversite mezunlarının kollarının altına verirler diplomayı.
219
Bu vizyonlarını, topraktan, imeceden gelen geleneklerine sahip çıkmayı amaçlayan bir korkuluk festivali ile kutluyorlar. Köylü yaptıkları korkuluklarını yarıştırıyor, yiyor içiyor. Sonra o korkulukları köyün sokaklarında sergiliyorlar. Korkuluklar hem çok sevimliler hem de ne yalan söyleyelim, azıcık ürkütücüler. Bize Cadılar Bayramı hissi yaşattı biraz. Özellikle havalar kararınca çok enteresan olabileceğini tahmin ediyoruz.
319
2. GERMİYAN KÖYÜ
Bu bir köylülerin, köylerini farklılaştırma hikayesi. Önce, Çeşme’ye bağlı Germiyan Köyü, köyün sakinlerinden Nuran Hanım’ın eline bir palet boya ve fırça alması ile kabuk değiştirmiş. Burası, sokakları çiçek muralları (duvar resimleri) ile dolu bir köy. Üzerine de Türkiye’nin ilk Slow Food köyü olma ünvanını alarak öncülük etmiş.
419
3. BADEMLER KÖYÜ
Bademler Köyü, Güzelbahçe ve Seferihisar ilçeleri arasındaki boğazın tam ortasındaki tepelik alana kurulu Urla’ya bağlı bir Alevi köyü. Rivayete göre Bademler ismi köyün ilk kurulmaya başlandığı dönemde tepeliklerdeki badem ağaçlarından geliyormuş.
Köy halkının eğitime, sağlığa, çevreye, spora, kültür sanata verdiği değer büyük illerle yarışır düzeyde. Köyün okur yazar oranı %100! Kendi kütüphanesi de var, müzesi de tiyatrosu da, Kültür Sanat Derneği ve Spor Kulübü de…Sokakları her gün yıkanıyor, tertemiz. Çöpler geri dönüşüm için ayrıştırılıyor, çevre bilinci bir hayli yüksek. Zaten Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2012’de yaptığı bir yarışma sonucu Türkiye’nin en temiz köyü seçilmiş. Buradaki gençlik aktif bir şekilde köy hayatında. Hıdırellez’in, Nevruz’un en coşkulu halleri bu köyde kutlanıyor. Kadını erkeği her anlamda eşit. Köyde ne yapılıyorsa kaç göç olmadan hep beraber yapılıyor.
519
Türkiye’nin İlk Köy Tiyatrosu
Keçi Gezdirme ve Derme Deşirme gibi çeşit çeşit seremoniler, bayramlar, kutlamalar, yarışmalar, imeceler, kılıktan kılığa girmeler, şamatalar, oyunlar ve tabi ki Köyü’nün alamet-i farikası 84 yıldan beri “perde” dedikleri köy tiyatrosu hep burada. 1932 yılında Mustafa Anarat adında bir yedek subay öğretmenin kendi çabasıyla gençlerden oluşan bir tiyatro grubu kurmasıyla başlayan tiyatro geleneği, tiyatroların bir bir kapanmaya başladığı bugünlerde bile hala ayakta. Artık köy yaşamının ayrılmaz bir parçası haline gelmiş. Tiyatro kadrosunun tamamı da köylülerden oluşuyor. Gündüz tarla akşam tiyatro! Buradaki tiyatro geleneğinin çocukluğuna inecek olursak, köyün yakınlardaki Antik Kent Teos’ta, Helenistik Dönem’de kurulmuş Dionysos Sanatçıları Birliği’nin karşımıza çıkması da tesadüf değil. İşte bunlar hep tragedya!
619
4. KÖSEDERE KÖYÜ
Burası Karaburun’a bağlı, tarihi taş evleri, tarihi camisi, demirbaş köy berberi, köy bakkalı, köy kahvesi ve bozulmamış köy hayatı ile Kösedere Köyü. Klasik bir Karaburun Köyü olarak denizden (3km kadar) içeride. Köy meydanı köy kahvesi ve 1299 tarihli caminin bulunduğu köyün ana merkezi.
719
5. ÖZBEK KÖYÜ
Özbek Köyü, isminden de anlaşılacağı gibi Osmanlı döneminde Özbekistan’dan göç eden Özbekler tarafından kurulmuş. Burası diğer köylerin aksine dağların eteklerinde değil sahil kenarında taş evleriyle ünlü bir balıkçı köyü. Haliyle temel geçim kaynağı balıkçılık. Çipura, Sargoz, Levrek, Mercan, Mırmır, Kefal, Kaya ve Tekir Barbunu, Karides, Dil Balığı…
819
Ne yazık ki köyün geçmişine ait belgeler (henüz ortada bilgisayar yokken) Urla Hükümet Konağı’nda çıkan bir yangında yok olmuş. O yüzden köyün tarihinin en canlı kanıtı tarihi cami bahçesindeki neredeyse 1000 yaşında olan servi ağacı.
Bir okuyucumuzun verdiği bilgiye göre resimdeki ev marsilya kiremit le kaplanmış. Alaçatı evleri gibi taştan yapılmamış. Çatısı da tek oluklu, yerli kiremit.
919
6. SAİP KÖYÜ
İzmir’de ne nerede yenir diye sosyal medya hesaplarımızdan takipçilerimize sorduğumuzda herkes ağız birliği etmişcesine tek bir mekanın ismini verdi: Saip Kır Kahvesi. Kimi ismini hatırlayamadı ama yerini tarif etti kimisi ismini hatırladı ama kahvaltısı tarif edilemez yaşanır dedi. İşte bu meşhur kır kahvesinin bulunduğu yer Karaburun’nun merkeze 3km uzaklıktaki, Yarımadanın, Foça’ya bakan tarafında denize nazır dağ eteklerine kurulmuş sevimli köyü Saip Köyü.
1019
Zamanında Rumlar ve Müslümanların bir arada yaşadığı köyün tarihi de haliyle eskilere dayanıyor. Ne yazık ki mübadele ve dışa göçlerden bugün burası çevredeki diğer köyler kadar az nüfuslu. Oysa ki Saipaltı denilen bir iskeleye de sahip olan köy, bölgedeki eski ticaret merkezlerinden. Tarım, hayvancılık ve balıkçılık köyün temel geçim kaynaklarından.
1119
7. ILDIR KÖYÜ
İşte Türk TV dizilerinin yerli turizime kazandırdığı nadide köylerimizden biri daha! Geçtiğimiz senelerde Ildır’da çekilen Fatmagül’ün Suçu Ne adlı dizi ile burası acayip ünlendi. Dizi bir hayli tutunca da ekranlarda Ildır ve çevresindeki güzellikleri de bol bol görmüş ve haliyle de merak etmiş olduk. Şu anda Hayat Sevince Güzel dizisi ve Kalbim Ege’de Kaldı dizileri burada çekiliyor.
1219
Köye İsmini Veren Erythrai Antik Kenti
Eski adı Erythrai (Anlamı: Kırmızı. Şehrin kurucusu Rhadamanthys’in oğlu Erythros’tan geldiği düşünülüyor) olan Ildır’da yerleşim Tunç Çağı’na kadar gidiyor ve burası aslında 2. derece sit alanı. Yani neresini kazsanız altından antik kalıntılar çıkacak kadar değerli bir yer. Ildır merkezin hemen bir set üstünde de zaten Giritlerden kalma Erythrai Antik Kenti ziyarete açık. MÖ. 300’lü yıllardan beri birbiri ardına hakimiyet sürmüş birçok Ege medeniyetinin izlerine rastlanıyor. Buradan günbatımı efsane güzel! Hatta öyle güzel ki bu bölgede yaşamış ünlü Filozof Platon’a bile “Dünya’da görülebilir en güzel günbatımı Erythrai’dadır” dedirtecek kadar.
1319
8. BİRGİ KÖYÜ
Dağ eteklerinde bir başka güzellik abidesi: Birgi Köyü. Ödemiş‘e bağlı, Bozdağ’ın eteklerinde kurulu tarihi yerleri, MÖ 2000 öncesine uzanan kültürel mirası, asırlık çınar ağaçları ve ahşap pencereli taş evleri ile Birgi Köyü sadece İzmir’in değil belki de tüm Türkiye’nin en güzel köylerinden biri.
1419
Bizans döneminde Pyrgion adıyla geçen Birgi, Aydınoğulları Beyliği döneminde de beyliğe başkentlik yapmış. Aydınoğulları ile en parlak zamanını yaşayan Birgi, o dönemde Ege’de önemli kültür, bilim ve dini merkezlerden biri olmuş. Bu özelliğini Osmanlı ile de sürdürmüş. Daha sonra 1922’de Büyük Taarruz sırasında Yunanlar bölgeden çıkarken köyü de ateşe vererek çıkmış. Ne yazık ki Birgi yerle bir olmuş. Yangınla beraber çoğu tarihi eser de kül olmuş.Şimdi ise burası bir sit alanı. Geleneksel mimarisi, tarihi konakları, medrese, türbe ve camileri koruma altında.
1519
9. LÜBBEY KÖYÜ
Lübbey Köyü, nam-ı diğer Hayalet Köy. Köy sakinlerinin sayısının iki elin parmağını geçmediği, Ege’nin göç vere vere neredeyse tamamı boşalmış, Ödemiş’e bağlı Türkmen kökenli bir dağ köyü. Etrafta çıt çıkmıyor, köye pür sessizlik hakim. Burada kalanlar inatçı, eski toprak denilen nesilden. Nuh diyorlar peygamber demiyorlar, bir şekilde hayvancılıkla geçinip köylerini terk etmiyorlar.
1619
Her ne kadar köy kaderine terk edilmiş ve köyün bir avuç sakini kalmış da olsa, burası şimdilerde fotoğraf meraklılarının uğrak yeri. Özellikle tarihi dokusu ve her ne kadar çoğu yıkıntı da olsa kiremit çatılı, taş, toprak, kerpiç, ahşap malzemelerin karışımından oluşan evler çok fotojenik. Ayrıca ÇEKÜL Vakfı da 1997’den beri bu bölgedeki köy yerleşimlerinin korunması ve yaşatılması için çalışmalarını sürdürüyor. Eğer gerekli altyapı çalışmaları yapılırsa, Lübbey Köyü’nün Bursa Cumalıkızık ve İzmir Şirince gibi turistik bir cazibe merkezi olabileceği yönünde söylentiler dolaşıyor.
1719
10. ŞİRİNCE KÖYÜ
Burası İzmir’in Selçuk İlçesi’ne bağlı, eski bir Rum Köyü. Bağcılığıyla, müthiş restore edilmiş Rum evleriyle ünlü. Aynı zamanda Matematik Köyü ve Tiyatro Medresesi gibi harika oluşumlara da ev sahipliği yapıyor. Şirince’nin özellikle yurtdışından hatırı sayılır bir yabancı turist kitlesi var. Tabi yerli turistler için de İzmir’deki en popüler destinasyonlardan. Aman yanlış anlaşılmasın ki Şirince öyle yediğim önümde yemedeğim arkamda lüks tatil beldelerinden değil. Buranın olayı: Bozulmamış mimari dokusu içinde Rum evlerinden pansiyona dönüştürülmüş mütevazi işletmelerde konaklamaca, yerel mutfağın nimetlerinin tadına bakmaca…
1819
Bu köyü hiç duymayanlar bile, Mayaların 21 Aralık 2012’de olacağını kehanet ettiği kıyamet gününden bir tek Şirince’nin kurtulacağı söylentileri ile duymuş oldu. Dünyanın her yerinden kehanetin gerçekleşeceğinden korkan insanlar kendilerini kurtarmak için buraya yığılmıştı.
1919
11. KOZBEYLİ
Foça’ya 20 dakika sürüş mesafesindeki Kozbeyli Köyü de bu civara geldiğinizde uğrayabileceğiniz noktalardan biri. En az 600 yıllık tarihi, Rum’lardan kalma taş evleri, müthiş manzaralı camisi, köy kahvesinde içebileceğiniz meşhur dibek kahvesi ile sakin köy yaşamını deneyimleyebileceğiniz yerlerden biri. Henüz yeni yeni tanınmaya başlıyor. Şimdiden butik işletmelerin, sanatçı atölyelerinin civardaki yeni meskeni.