Türkiye ekonomisi 2024’te yüzde 3,3 büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin yıllık GSYH verilerini açıkladı. Zincirlenmiş hacim endeksiyle hesaplanan verilere göre, ekonomi geçen yıl yüzde 3,3 büyüme gösterdi. Cari fiyatlarla GSYH yüzde 64,6 artarak 44 trilyon 587 milyar 225 milyon liraya yükseldi. Ekonomide en yüksek payı yüzde 16,8 ile imalat sanayi üstlenirken, onu yüzde 13 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtları ve motosikletlerin onarımı izledi. Ulaştırma ve depolama sektörü ise yüzde 8,2’lik payla öne çıktı. Kişi başına GSYH, cari fiyatlarla 503 bin 76 lira, dolar bazında ise 15 bin 325 dolar olarak hesaplandı.

İNŞAAT YÜZDE 9,9 İLE EN ÇOK BÜYÜYEN SEKTÖR OLDU

İnşaat yüzde 9,9, su temini, kanalizasyon, atık yönetimi yüzde 6,5, toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı yüzde 6,2 ile geçen yıl en çok büyüyen sektörler oldu. Hanehalklarının işveren olarak faaliyetleri yüzde 0,8, imalat sanayi yüzde 0,5, ulaştırma ve depolama yüzde 0,5 ile en çok küçülen sektörler oldu.

Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2024'te bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, yüzde 4,3 arttı. Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı, yüzde 54 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 15,9 ile ulaştırma ve yüzde 15,9 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.

Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 2024 yılında yüzde 14,5 olurken, gayri safi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 31,3 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 azalırken, gayri safi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 2,7 arttı. Mal ve hizmet ihracatı 2024'te zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 0,1 artarken, ithalatı ise yüzde 4,4 azaldı. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 27,6, ithalatın payı ise yüzde 27 oldu.

İŞ GÜCÜ ÖDEMELERİ YÜZDE 89,2 YÜKSELDİ

Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2024'te bir önceki yıla göre yüzde 89,2 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 54,1 artış kaydetti. İş gücüne yapılan ödemelerin cari gayri safi katma değer içindeki payı, 2023'te yüzde 32,2 iken, bu oran 2024'te yüzde 37 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2023'te yüzde 47 iken, 2024'te yüzde 43,1 olarak gerçekleşti.