Yaşar Kemal kimdir, nereli?

Eserlerinde Çukurova insanının yaşamı, Toros dağlarında yaşayan köylülerin yaşamı ve sıkıntılarını anlatan Yaşar Kemal kimdir, nereli? İşte detaylar:

YAŞAR KEMAL KİMDİR?

28 Şubat 2015 yılında hayatını kaybeden Cumhuriyet döneminin en önemli yazarlarından olan Yaşar Kemal, 6 Ekim 1923 yılında Osmaniye’de doğmuştur. Babasının adı Sadık Efendi’dir. Çiftçilikle uğraşmaktaydı. Annesinin adı ise Nigar Hanım’dır. Yaşar Kemal’in Van-Ercişli olan ailesi, 1. Dünya Savaşı yıllarında sırasıyla Diyarbakır, Urfa ve Antep’e gitti, son olarak da Adana’ya yerleşti. Roman, öykü ve senaryo türünde eserler vermiştir. İlk romanı olan İnce Memed yaklaşık 40 dile çevrilmiştir ve kitapları yurtdışında 140’dan fazla baskı yapmıştır. Nobel Edebiyat Ödülüne ilk aday olarak gösterilen yazardır. Yaşar Kemal 28 Şubat 2015 yılında organ yetmezliği nedeniyle kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirmiştir. Naaşı Zincirlikuyu Mezarlığına gömülmüştür.

Gerçek adı Kemal Sadık Gökçeli olan Yaşar Kemal, yazdığı roman, hikaye ve röportajlarıyla unutulmaz isimler arasına girmeyi başarmıştır. Uzun yılar birlikte yaşadığı köy insanının hayatlarını onların içinden biri olarak yazmıştır. Özellikle Çukurova insanının yaşamı, Toros dağlarında yaşayan köylülerin yaşamı, sıkıntıları ırgatları ve ırgatlarla köy ağalarının ilişkilerini, eşkıyaları ve kan davalarını eserlerinde işlemiştir.

YAŞAR KEMAL’İN ESERLERİ

Kaleme aldığı ilk şiiri “Seyhan”, 1939’da Adana Halkevi Dergisi’nde yayımlandı. Halk edebiyatına da ilgi duyan Kemal'in şiirleri 1940’lı yıllarda “Çığ”, “Ülke”, “Millet”, “Kovan” ve “Beşpınar” dergilerinde okurla buluştu. Usta yazarın, 1940-1941 arasında Çukurova ile Toroslar’dan derlediği ağıtları içeren “Ağıtlar” adlı ilk kitabı, 1943’te Adana Halkevi tarafından yayımlandı. Yaşar Kemal, 1946’da askerliğini yaptığı Kayseri’de ilk uzun hikaye kitabı “Pis Hikaye”yi kaleme aldı. İstanbul’a 1951’de taşınan Kemal, kısa bir süre işsizlikten sonra “Yaşar Kemal” imzasıyla, Cumhuriyet gazetesinde, fıkra ve röportaj yazdı. “Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün” başlıklı röportajı, Gazeteciler Cemiyetince verilen “Özel Başarı Armağanı”na değer görüldü.

Yaşar Kemal, 1952’de Sultan 2. Abdülhamid’in baştabibi Jak Mandil Efendi’nin torunu Thilda Serrero ile evlendi. Raşit Gökçeli adlı bir oğlu olan çiftin evliliği, Serrero’nun vefat ettiği 17 Ocak 2001’e kadar devam etti. Usta yazar, 2002’de Ayşe Semiha Baban ile evlendi. Bebek, Dükkancı ve Memet adlı hikayelerinin de içinde bulunduğu “Sarı Sıcak” kitabını 1952’de yazan Kemal, yoksulluk, şiddet, dayanışma, yozlaşma, doğa tutkusu, insan-doğa çatışmasını eserinde işledi. Yaşar Kemal, “Sünger Avcıları” başlıklı röportaj dizisiyle okuyucuların beğenisini kazanırken, 1955’te Varlık dergisinin “Roman Armağanı”nı kendisine kazandıran romanı “İnce Memed”i yayımladı. Yazarın, 1953-1954’te Cumhuriyet gazetesinde dizi olarak yayımlanan yazılarından oluşan eser, 40’tan fazla dile çevrilerek, dünya çapında ilgi gördü.

BİRÇOK KEZ NOBEL’E ADAY GÖSTERİLDİ

Edebiyat hayatının yanı sıra, siyasi faaliyetlere devam eden Yaşar Kemal, 1967’de çıkarmaya başladığı “Ant” adlı derginin eklerinden biri sebebiyle 18 ay hapse mahkum oldu. Daha sonra bu karar, Yargıtay tarafından bozuldu. 1988’de kurulan PEN Yazarlar Derneği’nin de ilk başkanı oldu. Kemal’in “İnce Memed”in de aralarında bulunduğu 9 eseri de beyazperdeye aktarıldı ve birçok eseri tiyatroya uyarlandı. Kitaplarında Anadolu’nun efsane ve masallarından da yararlanan Kemal, 1970'ten sonra yazdığı romanlarında ise şehir insanının hayatını ele aldı. Yaşar Kemal, ilki 1973’te olmak üzere pek çok kez Nobel’e aday gösterilmesine rağmen bir türlü Nobel ödülünü alamadı. Nobel’e aday gösterilen ilk Türk olan Yaşar Kemal, verdiği bir röportajda “Ölene kadar da aday olacağım.” şeklinde görüşlerini dile getirdi.

YAŞAR KEMAL’İN ALDIĞI ÖDÜLLER

Adana Çukurova’da yazı hayatına başlayan Yaşar Kemal’e, 1993’de Kültür ve Turizm Bakanlığı Büyük Ödülü, 2008’de ise edebiyat dalında “Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” takdim edildi. Yurt dışında da birçok ödüle layık görülen Kemal, “Uluslararası Cino del Duca ödülü”, “Legion d'Honneur nişanı”, “Commandeur payesi”, “Fransız Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı”, “Premi Internacional Catalunya”, Fransa tarafından verilen “Legion d'Honneur Grand Officier rütbesi”, Alman Kitapçılar Birliği’nin verdiği “Frankfurt Kitap Fuarı Barış Ödülü”nün de bulunduğu 20’yi aşkın ödül, ikisi yurt dışında olmak üzere, 7 fahri doktorluk payesi aldı.

Hayatı boyunca şiir, öykü, roman, anı, röportaj, derleme, söyleşi, deneme, oyun, fıkra, makale ve senaryo gibi birçok edebi türde eser kaleme alan usta yazar, Türk edebiyatına 26 roman, 11 deneme, 9 röportaj, 2 öykü ve şiir alanında bir eseri miras bıraktı.

Mert Dokuzoğlu / www.gazeteilksayfa.com