Yaşlıların yeni arkadaşlığı: “Yapay Zeka”

Ankara Üniversitesi bünyesindeki YAŞAM Merkezi, yaşlıların yapay zekayla etkileşimini araştırdı. Prof. Dr. Emine Özmete, yaşlıların teknolojiyi sohbet etmek, ülkeler ve sağlık konularında bilgi toplamak amacıyla kullandıklarını, kimi zaman arkadaş yerine koyarak bir nevi psikolojik destek aldıklarını ifade etti. 2011’den bu yana faaliyet gösteren merkez, projeleriyle yaşlı refahının artırılmasına, aktif yaşlanmanın teşvik edilmesine ve kuşaklar arası dayanışmanın güçlenmesine katkı sağlıyor. Özmete, 50+ yaş grubuna yönelik açılan 3. Yaş Üniversitesi: Hayat Okulu’nda huzurevleri ve toplumdaki yaşlı bireyleri dijital ve sosyal hayata hazırladıklarını belirtti. Derslerde İngilizce, yapay zeka, sağlık ve sosyal katılım gibi konuların yer aldığını aktaran Özmete, sosyal bir ekosistem oluşturmayı hedeflediklerini vurguladı.

"2024'TE YAKLAŞIK YÜZDE 47'YE YÜKSELDİ"

Emine Özmete, 3. Yaş Üniversitesi: 50+ Hayat Okulu'nda dijitalleşme, dijital bağımlılık ve yapay zekayla ilgili derslerin de bulunduğunu belirterek, şu ifadeleri kullandı: "Özellikle bir yapay zeka çalışma grubu oluşturduk. Yapay zekanın nasıl kullanılacağını anlattık. Yaşlılarımızın, yapay zekayı daha çok sohbet etmek amacıyla kullandıklarını, seyahat etmek istedikleri ülkeler ve sağlıkla ilgili konularda araştırmalar yaptıklarını gördük. Hatta bir arkadaş yerine koyarak sohbet etmek istediklerini, deyim yerindeyse 'psikolog' olarak tanımladıklarını belirledik."

Pandemiyle 65 yaş grubunda internet kullanımının hızla arttığına dikkati çeken Özmete, "2019'da her 5 yaşlıdan 1'i internet kullanıyorken bu, 2024'te yaklaşık yüzde 47'ye yükseldi. Erkeklerde internet kullanımı yüzde 55, kadınlarda yüzde 39 oranında." diye konuştu. Özmete, "Yaşlıların, son yıllarda sosyal medya kullanımında mesaj paylaşılan ortamlardan ziyade içerik üretilen mecraları tercih etmeye başladıklarını görüyoruz. Bu nedenle sosyal hayata katılım yerine ekran karşısında zaman geçirme risklerinin önüne geçmemiz gerekiyor. Yaşlılarımızın ayrıca internet ortamında dolandırıcılığa maruz kalma riskleri var. Bu nedenle bilgiyi doğru kullanma, dijital okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesi temel hedeflerimizden birisi." değerlendirmesini yaptı.

"DİJİTAL OKURYAZARLIK MODÜLÜNE ÖNEM VERİYORUZ"

Yapay zekanın, yaşlı bakımı ve sağlıkla ilgili konularda çok öne çıktığını vurgulayan Özmete, dijital mecralarda yapay zeka dahil olmak üzere bilgi güvenliğinin önemli olduğuna dikkati çekti. Özmete, "Dijital mecralardaki bilginin güvenliği hususunda, reklamların yanıltıcı olup olmadığı hususunda, 40 yaş üzerindeki her 5 bireyden 1'inin bilgi ve becerisinin olmadığı araştırmalarla tespit edilmiş durumda." dedi. Dijital ortamları kullanmak için dijital becerilere ihtiyaç olduğunu dile getiren Özmete, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Örneğin on-line alışveriş, bankacılık ve sağlık uygulamaları gibi olanakları kullanabilmek için bu becerilerini geliştirmezlerse toplumun gerisinde kalabilirler. Bu nedenle 3. Yaş Üniversitesi: 50+ Hayat Okulu'nda dijital okuryazarlık modülüne önem veriyoruz. Modül kapsamında e-sağlık uygulamaları, doktor randevusu alma, kan, tahlil sonuçlarını ve ilaçlarını takip etme gibi birçok konuda bilgilendirme gerçekleştiriyoruz.

Yaşlılığın ana akımlaştırılması çok önemli yani tüm yaşam dönemlerinde yaşlılığa yatırımı düşünerek yaşlılık ana akıma dönüştürülmeli. Yaşlılık döneminde bakım herkes için kaçınılmaz. Ailede, kurumda bakım verenler desteklenmeli, yaşlıların yaşam kalitesi iyileştirilmeli."