14. Yüzyılda İslam’la müşerref olan Moro Müslümanları, bugünkü Filipinler içerisinde yaklaşık nüfusun yüzde 11’ine denk düşüyor. İslam ülkeleriyle yapılan ticaret sonucunda, İslam’ın yayıldığı bu coğrafya da yaklaşık 750-800 yıldır yaşayan Müslümanlar sömürgeci Batılı devletlerin işgallerine karşı da yüzyıllardır mücadele ediyor. 16. Yüzyılın başlarında gelen sömürgeci işgallere karşı 500 senedir mücadele eden Moro Müslümanları tabiri caizse yedi düvel denilen dünyanın en büyük devletlerine karşı topraklarını korumaya çalıştı. Özellikle 1899 yılında Amerika’ya karşı başlatılan ve yaklaşık 15 sene süren “Büyük Moro İsyanı” bu direniş hareketlerinden en önemlisi idi. Ancak 1946 yılına kadar Amerikan işgalinde kalan Filipinler bu yıldan sonra da neredeyse bütün Uzakdoğu milletlerinin maruz kaldığı kapitalizm için karın tokluğuna çalıştırılmak illetine mecbur bırakıldılar. 

Beş yüz yılı aşkın bir süre bütün dünyanın hayran kalacağı bir istiklal mücadelesini veren Morolu Müslümanlar 1960’lı yıllarda tekrar kendi yollarını çizebilmek adına özerklik mücadelesine başladılar. Siyasi müzakerelerin sonuç vermemesi ve Müslüman halkı hedef alan saldırıların etnik temizliğe dönüşmesi, Moroluların kendilerini korumak amacıyla 1970'li yıllarda silahlı mücadele kararı almasına neden oldu.  Filipinler devleti ile Morolu Müslümanlar arasında 40 yılı aşkın süre devam eden çatışmalarda 120 binden fazla kişi hayatını kaybetti

Takvimler 2019 yılını gösterdiğinde Filipinlerde kalıcı barışın sağlanabilmesi için yapılan referandumda %85 gibi büyük bir oranla Müslümanların özerklik taleplerinin ne kadar ciddi olduğu bir kere daha ispat edilmiş oldu. Ancak bu gelişmelerin yanında savaşların devam etmesine insanların ölmesi açısından değil de silah pazarı açısından bakan emperyalist devletler büyük bir istismara başladılar. Morolu Müslümanları DAEŞ’le aynı paranteze almaktan, bağımsızlık mücadelesinin rotasını kaybettirmek için yapılan binlerce tezvirata kadar her türlü karalama kampanyasına da direnen Morolu Müslümanlar bugün çok önemli kazanımlar elde ettiler. Bu referandum ile Filipinler tarihinde ilk kez Müslüman topluluklara özerk bir devlet kurma yetkisi verilmiştir. Özerk bölgenin bir başbakanı, hükûmeti, kabinesi, meclisi, kendine ait kaynakları olacaktı. Böylelikle bu anlaşma ile yakın gelecekte Filipinler’de kurulacak olan yeni bir devletin yolu açılmış oldu. 

İnşaallah bugünden sonra da Moro’nun geleceği Morolu Müslümanların ellerinde olur. Beş asır yılmadan verdikleri mücadelenin karşılığını dünyada da ukbada da almaları tüm dünya Müslümanlarının onlar için duasıdır.

Baki selam ve muahbbetlerimle…