MEB'in strateji planı yayımlandı: Eğitimin güçlü ve zayıf yönleri

MEB tarafından yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığı 2024-2028 Stratejik Planında GZFT Analiziyle tespit edilen, Bakanlığın güçlü ve zayıf yönleri ile Bakanlık için fırsat ve tehdit olarak görülebilecek unsurlar yer aldı.

Buna göre güçlü yönlerde şunlar öne çıktı:
• Öğrencilerin çok yönlü bütüncül gelişimini destekleyecek müfredat geliştirme sürecinin varlığı
• Yatılılık ve bursluluk imkânları
• Okul sağlığı ve güvenliği ile iş sağlığına ilişkin çalışmalar
• Resmî okullardaki eğitim hizmetlerinin ücretsiz olması
• Yurt içi ve yurt dışında yetişmiş insan kaynağı
• Öğretmen ve okul yöneticilerinin mesleki gelişim imkânları
• Çalışanların iş doyumu, motivasyon ve örgütsel bağlılık düzeylerinin yüksek olması
• Kurumsallaşmış istişare kültürü
• Sektörün talep ettiği nitelikli iş gücünün yetiştirilerek mesleki ve teknik eğitim kurumlarının ülke
ihtiyaçlarını karşılamaya katkı sağlaması
• Yerel yönetimler ve sektörle iş birliği yapılmasına imkân veren mevzuat
• Eğitimde teknoloji kullanımının artırılmasına yönelik yürütülen büyük ölçekli projeler
• Bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitim ve öğretim süreçlerinde etkin kullanımı ve dijital eğitim
platformları
• Güçlü bilişim altyapısı ve elektronik bilgi sistemlerinin etkin kullanımı
• Hayat boyu öğrenme kapsamındaki kursların çeşitliliği, yaygınlığı, katılım ve tamamlama oranlarının
yüksek olması
• Özel politika gerektiren grupların eğitim ve öğretime erişimlerine yönelik projelerin yürütülmesi
ve özel eğitim hizmetlerinin kalitesinin artırılması
• Eğitimde özel sektörü destekleyen teşvik mekanizmalarının varlığı
• Türkçe ve Türk Kültürü’nün yaygınlaştırılması
• Yurt içi ve yurt dışı yaygın teşkilat ağı
• Ülkemiz ile yabancı ülkeler arasında eğitim iş birlikleri

Zayıf yönler ve tehditler ise şöyle yer aldı:

• Okul bahçelerinin çocukların sağlıklı yaşam becerileri ve alışkanlıklar edinmelerini sağlayacak şekilde fiziksel aktiviteler ve geleneksel çocuk oyunlarına uygun olmaması
• Bilimsel, kültürel, sanatsal, sportif ve sosyal sorumluluk programlarına olan ilginin yetersiz olması ve bu alanlarda faaliyetlerin nitelik ve niceliksel olarak istenilen düzeyde olmaması
• Öğrencilerde okuma kültürü, Türkçe ve yabancı dilde dört temel dil (okuma, yazma, dinleme, konuşma) becerilerinin istenilen düzeyde olmaması
• Yeşil dönüşüm, çevre ve iklim değişikliği, yenilenebilir enerji konusundaki uygulamaların yetersiz olması
• İkili eğitim uygulamaları
• Derslik ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısında okullar arasındaki farklılıklar
• Veriye dayalı politika geliştirme ve bütünleşik bir veri sisteminin istenilen düzeyde olmaması
• Eğitimde hizmet ihracına yönelik uygulamaların yetersiz olması
• Hayat boyu öğrenmede farkındalık ve katılım düzeyinin düşük olması
• Öğretmen Dijital Yeterlik Çerçevesi olmaması
• Stratejik alanlarda (uzay teknolojileri, yapay zekâ, siber güvenlik, savunma sanayi) yetişmiş insan kaynağının yetersiz olması

• Genel bütçe kapsamındaki mali kısıtlar
• Değişen ekonomik koşullar
• Diğer kurum ve kuruluşlardaki personel sirkülasyonu nedeniyle iş birliği süreçlerinin aksaması
• Bölgesel sektör ihtiyaç analizlerinin yetersiz olması
• Sanatsal, kültürel ve sportif faaliyetlere katılma alışkanlığının toplumsal açıdan yetersiz olması
• Obezite ve dijital bağımlılık
• Özel eğitim konusunda toplumsal açıdan yeterli bilgi ve farkındalığa sahip olunmaması
• Bölgeler arası ekonomik gelişmişlik farkı
• Doğa, insan ve teknoloji kaynaklı afetlere dirençli olmayan şehir ve yapılar
• Küresel iklim değişikliği

İHTİYAÇLAR VE GELİŞİM ALANLARI

Planda ayrıca Bakanlığın tespitler ve ihtiyaçları durum analiziyle belirlendi. Buna göre, eğitim kurumu standartlarının güncellenmesi, e-İçeriklerin tek bir platformda toplanması, öğrenme alanlarının günümüz ihtiyaçlarına uygun hale getirilmesi, yeni projelere ve gelişime imkan vermesi, özel sektörün eğitim yatırımlarının desteklenmesi amacıyla mevzuat düzenlemelerinin yapılması,
yurt dışındaki Türk vatandaşları ve soydaşlar için eğitim imkânlarının artırılması ihtiyaçlar ve gelişim alanları olarak belirlendi.

Öte yandan sorun alanları olarak merkez ve taşra teşkilatı birimlerinde
ve okullarında çevre ve iklim değişikliği konusunda yeterli duyarlılık ve farkındalığın olmaması, çalışanların motivasyonunu artırmaya yönelik etkili mekanizmaların yeterince olmaması, özel öğretim kurumlarına devam eden
öğrenci oranlarının OECD ortalamasının altında kalması ve öğretmenlerin dijital yeterlikleri arasında farklılıklar bulunması görüldü.