12 Aralık’ın tarihsel gündemi: Dünya ve Türkiye’de aynı günde yaşanan dönüm noktaları

Tarihsel süreç içerisinde 12 Aralık günü uluslararası alanda pek çok önemli olayın kaydedildiği bir dönem olarak biliniyor. 627 yılında Bizans ordusunun Ninova’da Pers kuvvetleri karşısında elde ettiği üstünlük, bölgesel dengeleri etkileyen askeri sonuçlar ortaya koydu. 19. yüzyılın sonlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde Güney Carolina’dan Joseph H. Rainey’in Kongre’ye seçilmesi, siyasi tarih açısından dikkat çeken bir adım olarak kayıtlara geçti. Aynı dönemde Norveçli Johann Waaler’in ataş tasarımına yönelik patenti, günlük yaşamda kullanılan basit araçların gelişim sürecine katkı sağladı.

Hindistan’ın idari merkezinin Kalküta’dan Delhi’ye taşınması ile Louvre Müzesi’nden çalınan Mona Lisa eserinin Floransa’da bulunması, kültürel ve siyasi gelişmeler içerisinde özel bir yere sahip oldu. Dünya savaşları döneminde çeşitli ülkelerin birbirlerine yönelik savaş ilanları ile deniz kazaları, dönemin sert koşullarını yansıtan olaylar arasında yer aldı. Kenya’nın bağımsızlığa ulaşması, Rodezya’nın Zimbabwe adını alması ve Japonya’nın Birleşmiş Milletler üyeliği, siyasi dönüşümler içinde önem taşıdı.

TÜRKİYE TARİHİNDE 12 ARALIK GÜNÜNÜN YERİ

12 Aralık, Türkiye açısından da pek çok kritik kararın ve siyasal gelişmenin kaydedildiği bir gün olma özelliği taşıyor. 1923’te Türkiye Büyük Millet Meclisinin İstiklal Madalyası verilmesine yönelik kararı ile 1949’da Avrupa Konseyine üyelik onayının alınması, Cumhuriyet döneminin diplomatik ve siyasi adımları arasında yer alıyor. 1950’li ve 1960’lı yıllarda Kıbrıs meselesine yönelik uyarılar, siyasi partilerin yöneticilerine ilişkin yargı süreçleri ve sanat alanında elde edilen ödüller öne çıktı.

1990’lardan itibaren yaşanan depremler, siyasi temaslar, parti içi kararlar, yargı süreçleri ve uluslararası anlaşmalar kayıtlara geçti. 1997 yılında Siirt’teki konuşması nedeniyle başlayan yargılama süreci, 2000 yılında ABD seçimlerine ilişkin hukuki kararlar ve Etiyopya–Eritre barış anlaşması aynı tarihte gerçekleşen önemli olaylar arasında sayıldı. 2003’te Haydar Aliyev’in vefatı ile 2004’te Fatih Akın’ın sinema ödülü ve 2009’da TÜSİAD başkanlık değişimi de 12 Aralık gününe denk gelen gelişmeler arasında yer aldı.