Bir döneme damga vuran lider: Turgut Özal’ın ardından 32 yıl geçti

Turgut Özal, 13 Ekim 1927 tarihinde Malatya’da dünyaya geldi. Babası Malatya Elektrik Şirketi’nde görevli Mehmet Sıddık Özal, annesi ise Hafize Hanım’dı. İlkokul eğitimini Malatya’da tamamlayan Özal, babasının görevi nedeniyle çocukluk yıllarında Türkiye’nin çeşitli illerinde yaşadı. Eğitim hayatına büyük önem veren bir ailede yetişen Özal, küçük yaşlardan itibaren teknik konulara ilgi duymaya başladı.

Ortaöğrenimini Kayseri Lisesi’nde tamamladıktan sonra, üniversite için İstanbul’a giden Özal, İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. Bu dönemde mühendislik eğitimi alırken aynı zamanda ülke sorunları üzerine düşünmeye başladı ve gelecekteki siyasi vizyonunun temellerini bu yıllarda attı.

TEKNOKRATLIKTAN SİYASETE UZANAN YOL

Turgut Özal, mezuniyetinin ardından devletin çeşitli kademelerinde görev aldı. Elektrik İşleri Etüt İdaresi, Devlet Planlama Teşkilatı ve Dünya Bankası gibi önemli kurumlarda çalışan Özal, ekonomiye dair derin bilgi ve deneyim kazandı. 1970’li yıllarda ekonomide yaşanan sıkıntıların çözümüne yönelik hazırladığı reform önerileriyle dikkat çeken Özal, 1980 askeri müdahalesinin ardından Bülend Ulusu hükümetinde ekonomiden sorumlu başbakan yardımcılığı görevine getirildi.

Bu görev süresince uygulamaya koyduğu “24 Ocak Kararları” ile Türkiye’de serbest piyasa ekonomisine geçişin önünü açtı. Döviz rejimi, ihracat teşvikleri ve özelleştirme adımları gibi ekonomik reformlarla Türkiye ekonomisinde önemli bir dönüşümün mimarı oldu.

ANAP İLE İKTİDARA YÜRÜYÜŞ

1983 yılında siyasete resmen adım atan Turgut Özal, Anavatan Partisi’ni (ANAP) kurarak ilk genel seçimlere katıldı. Aynı yıl yapılan seçimlerde ANAP, tek başına iktidara geldi ve Özal, Türkiye Cumhuriyeti’nin başbakanı oldu. Başbakanlığı döneminde hem ekonomideki reformları sürdürdü hem de devlet ile halk arasındaki mesafeyi azaltacak sosyal politikalar geliştirdi.

Turgut Özal, halkla doğrudan iletişim kuran, esprili ve samimi üslubuyla farklı bir siyaset tarzı ortaya koydu. Özellikle teknolojiyi kullanması, televizyon yayınlarında halkla buluşması ve hızlı karar alma süreciyle Türkiye’de “yeni siyaset” anlayışının öncüsü oldu.

ÇANKAYA’YA UZANAN YOL

1989 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından cumhurbaşkanı seçilen Turgut Özal, böylece Çankaya Köşkü’ne çıkan ilk sivil cumhurbaşkanı oldu. Cumhurbaşkanlığı döneminde dış politikada aktif bir rol üstlendi. Türk dünyası ile ilişkilerin geliştirilmesi, İslam ülkeleriyle iş birliği ve Batı ile entegrasyon konularına öncelik verdi. Özal’ın “bölgesel liderlik” vizyonu doğrultusunda Türkiye’nin küresel etkisini artırmaya yönelik attığı adımlar, sonraki yıllarda da yankı buldu. Cumhurbaşkanlığı döneminde Kürt sorununun çözümüne dair diyalog çağrıları ve açılım önerileri ise dönemine göre oldukça cesur girişimlerdi.

17 NİSAN 1993: TÜRKİYE YASA BOĞULDU

Turgut Özal, 17 Nisan 1993 tarihinde henüz 65 yaşındayken geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi. Özal’ın cansız bedeni, kendi adına yaptırılan İstanbul’daki anıt mezara defnedildi.