Reisülkurra Gönenli Mehmet Efendi kimdir?

Reisülkurra Gönenli Mehmet Efendi kimdir, hangi dönem yaşadı, nereli, hangi alanda çalışmalar yaptı, kimlerden ders aldı, mezarı nerede?

Doksan yıllık ömrünü ilme, İslam’a ve Kur’an-ı Kerim’e adayan İstanbul’un tanınmış vaizlerinden, Reisülkurra Gönenli Mehmet Efendi’nin hayatını sizler için derledik…

Reisülkurra Gönenli Mehmet Efendi kimdir, hangi dönem yaşadı, nereli, hangi alanda çalışmalar yaptı, kimlerden ders aldı, mezarı nerede?

İşte cevabı:

Son asrın büyük alimlerinden Gönenli Mehmet Efendi 1903 yılında Balıkesir’in Gönen ilçesinde doğdu. 2 Ocak 1991 Çarşamba günü Hakk’ın rahmetine kavuştu. Cenaze namazını Fatih Camii’nde, kendisinden sonra Reisülkurra vazifesine nail olan Abdurrahman Gürses Hoca Efendi kıldırdı. Çok büyük bir kalabalığın katıldığı cenaze namazının aradından Gönenli Mehmet Hocaefendi, Edirnekapı Sakızağacı şehitliğine defnedildi.

ASLEN KIRIMLI

Gönenli Mehmet Hoca, din eğitimi gören öğrencilere elinden geldiği kadar yardım eder, onlara burs verirdi. Memleketimizde son asırda yetişmiş büyük alimlerden olan ve kıraat alanında günümüzde sürdürülen ilmî çalışmaları yürütenlerin büyük kısmının ilmi icazet yolunun kesiştiği Gönenli Mehmed Efendi, aslen Kırımlı olan ve Gönen’de ikamet edip geçimini çiftçilikle sağlayan Osman Efendi ve Fatıma hanımın evladıdır. Hafızlığını Gönen’de tamamladı. Hafızlığı tamamladıktan sonra İstanbul’a gelen Gönenli Mehmet Efendi, Serezli Ahmed Şükrü Efendi’den kıraat ilminde eğitim görerek 1925 senesinde icazet aldı.

İMAM HATİP OKULUNA DEVAM ETTİ

Gönenli Mehmed Efendi, medreselerin kapatılması üzerine, hayata geçirilmiş olan İmam-Hatip okuluna girerek buradan 1927 senesinde mezun oldu ve imamlık vazifesine başladı. Bu yıllarda soyadı kanunu çıkınca hoca efendi “Öğütçü” soyadını aldı; fakat memleketine nispetle “Gönenli” şeklinde anılmaya devam etti.

SULTANAHMET CAMİİ’NDEN EMEKLİ OLDU

İlk önce memleketi Gönen’in merkez camiine atanan hoca efendi bu vazife üzereyken vatani görevini yapmak üzere vazifesinden geçici olarak ayrıldı. O zaman 3 sene olan askerlik vazifesini tamamladıktan sonra İstanbul’da; Hacı Kaftanî, Dülgerzâde, Hacı Hasan Camiilerinde imamlık vazifesini ifa etti. 1954 yılında atandığı Sultan Ahmed Camii’nde 28 seneden fazla görev yaparak 1982 senesinde emekliye ayrıldı. Bu arada 1976 senesinde, Reisülkurra Üsküdarlı Ali Efendi’nin vefatı üzerine Reisülkurra makamına getirildi.

SAYISIZ HAFIZ YETİŞTİRDİ

Gönenli Mehmed Efendi, 1940-1980 seneleri arasında bir çok Kur’an-ı Kerim kursunun açılmasına öncülük etti; birçok kursta vazife yaptı. Talebe bulmanın zor olduğu dönemlerde talebelerin eğitim masraflarının karşılanması konusunda büyük gayret gösterdi. Üçbaş Camii Kur’an Kursu, Hacı Hasan Camii Kur’an Kursu, İmaret-i Atik Camii çevresinde bulunan Kur’an Kursu ve Hırka-i Şerif Camii’nin hemen yakınında bulunan Akseki Mescidi yanındaki Hırka-i Şerif Kur’an Kursu, onun sayısız hafız yetiştirdiği Kur’an-ı Kerîm kurslarındandır.

VAAZLARLA HALKI İRŞAD ETTİ

Gönenli Mehmed Efendi, kıraat ilminde reislik mertebesine erişmiş büyük bir âlim olduğu gibi, halkın anlayabileceği seviyede vaazlar da verebilen, vazife yaptığı dönemde son derece ihtiyaç duyulan dinî sohbetlere ağırlık veren bir alimdi. Kadınların dinî, ahlakî ve ilmî gelişimine de oldukça önem veren hoca efendi, onların bilinçlenmesi ve Kur’an-ı Kerim’i öğrenmeye ve hıfza yönelik ilmî faaliyetlere dahil olmaları konusunda büyük hizmetlerde bulundu.

HAYIR HİZMETLERİNİ TEŞVİK ETTİ

Gönenli Mehmed Efendi, bizzat yönettiği hayır hizmetlerin yanı sıra Kızılay gibi hayır kurumlarının çalışmalarına da destek verdi.

Halkı, bu çalışmalara destek verme konusunda vaazlarında ve sohbetlerinde bilinçlendiren hoca efendi, halkın problemleriyle her daim yakından ilgilendi.

Adına kurulan vakıflar yoluyla başlattığı hizmetler devam etmekte, Kur’an-ı Kerim öğretimi ve onun adının verildiği Kur’an-ı Kerim ve Kıraat kurslarında aşere, takrib ve tayyibe öğretimi sürdürülmektedir.

***Güven Erkaya kimdir? Erbakan’lı YAŞ’ta ne yaptı?