Stres hormonu ve hücresel stres saç beyazlamasında etkili olabilir

Yaşla birlikte saç renginin açılması normal kabul edilse de, Columbia Üniversitesi Vagelos Fizik Tedavi ve Cerrahlar Koleji’nde yapılan yeni bir araştırma, bu sürecin yalnızca zamanın değil aynı zamanda stres hormonları ve hücresel işleyişteki aksaklıkların bir sonucu olduğunu gösteriyor. Araştırmaya göre, saç beyazlaması ile kortizol hormonu, oksidatif stres ve mitokondriyal (hücre içi enerji santrali) işlevler arasında doğrudan bir ilişki bulunuyor.

SAÇLARIMIZ NEDEN BEYAZLIYOR?

Saç rengi, melanosit adı verilen özel hücreler tarafından üretilen melanin pigmenti sayesinde oluşur. Ancak zamanla bu hücreler işlevini yitirir ve pigment üretimi azalır. Columbia Üniversitesi'ndeki araştırmacılar bu sürecin yalnızca doğal yaşlanma ile değil, aynı zamanda biyolojik stres mekanizmalarıyla da tetiklendiğini ortaya koydu.

Yapılan çalışmada, insan saç teli üzerinde zaman içinde meydana gelen renk değişimleri analiz edildi. İlginç bir şekilde bazı gri saçların, stresin azalmasıyla birlikte yeniden koyulaştığı da gözlendi. Bu durum, saç beyazlamasının belli koşullarda geri döndürülebilir olabileceğine işaret ediyor.

STRES, SAÇ FOLİKÜLLERİNDE NASIL HASAR BIRAKIYOR?

Araştırmada öne çıkan temel faktörlerden biri kortizol olarak bilinen stres hormonu. Vücut strese girdiğinde salgılanan bu hormon, hücre içinde serbest radikal üretimini artırıyor. Serbest radikaller ise DNA ve proteinlere zarar vererek melanosit hücrelerinin ölmesine neden oluyor. Bu durum, saçın pigment kaybına uğramasıyla sonuçlanıyor. Bununla birlikte mitokondrilerin —hücrelerin enerji üreten yapılarının— işlevinde yaşanan bozulmalar da bu süreci hızlandırıyor. Mitokondriler yeterli enerji üretemediğinde hücre yenilenmesi yavaşlıyor ve melanin üretimi azalıyor. Araştırmacılara göre, bu zincirleme reaksiyon saçın rengini yitirmesine neden olan temel biyolojik süreçlerden biri.

SAÇ BEYAZLAMASI GERİ DÖNDÜRÜLEBİLİR Mİ?

Araştırma ekibi, bazı bireylerde stres seviyesinin düşürülmesinin ardından saç tellerinde yeniden pigment oluştuğunu gözlemledi. Bu durum, saç beyazlamasının her zaman kalıcı olmadığını, bazı durumlarda tersine çevrilebileceğini gösteriyor. Ancak uzmanlar, bu durumun herkes için geçerli olmayabileceğini ve bireysel biyolojik farklılıkların etkili olabileceğini vurguluyor.