Tarihte 16 Aralık: Dünyayı ve Türkiye’yi etkileyen önemli gelişmeler

16 Aralık günü, farklı dönemlerde yaşanan büyük felaketlerle kayıtlara geçti. 1631 yılında İtalya’daki Vezüv Yanardağı’nın faaliyete geçmesi sonucu yaklaşık dört bin kişi yaşamını yitirdi. 1707’de Japonya’da Fuji Dağı’nın tarihe geçen son patlaması meydana geldi. 1902 yılında Türkistan’da 6,4 büyüklüğünde deprem yaşanırken binlerce kişi hayatını kaybetti. 1920’de Çin’in Gansu eyaletinde meydana gelen 8,6 büyüklüğündeki deprem ise yaklaşık iki yüz bin can kaybına yol açtı.

OSMANLI VE TÜRKİYE TARİHİNDE 16 ARALIK

Osmanlı Devleti’nde kültürel açıdan önemli bir gelişme 1727 yılında yaşandı ve Vankulu Lugati adıyla bilinen ilk Türkçe kitap basıldı. 1876’da II. Abdülhamit’in Cuma selamlığına arabayla katılması, sonraki dönemlerde padişahlar için gelenek haline geldi. Cumhuriyet döneminde ise 1932 yılında Samsun-Sivas demiryolu hattı işletmeye açıldı. 1946’da İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı tarafından bazı siyasi partiler ve yayın organları kapatıldı. 1959’da Vatan gazetesinin yayını geçici süreyle durduruldu.

DÜNYA SİYASETİ VE BİLİMSEL GELİŞMELER

1773’te Amerikan kolonilerinde Boston Çay Partisi olarak bilinen protesto eylemi gerçekleştirildi. 1948’de Kamboçya bağımsızlığını ilan ederken, 1949’da Ahmet Sukarno Endonezya’nın ilk cumhurbaşkanı oldu. 1965’te NASA, Pioneer-6 uzay sondasını fırlattı. 1967 yılında Stanford Üniversitesi’nde DNA üzerine önemli bir bilimsel başarı elde edildi. 1991’de Kazakistan bağımsızlığını ilan etti. 2002’de NATO ile Avrupa Birliği arasında güvenlik ve savunma alanında stratejik iş birliğini öngören ortak bildiri imzalandı.

KÜLTÜR, SANAT VE DİĞER ÖNE ÇIKAN OLAYLAR

1918’de Giresun’da Işık adlı milli gazetenin yayını başladı. 1986’da Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti kuruldu. 1990 yılında Osman Hamdi Bey’in Kaplumbağa Terbiyecisi adlı eseri rekor bedelle alıcı buldu. 16 Aralık, tarih boyunca farklı alanlarda iz bırakan gelişmelerle hafızalarda yer aldı.