Tarihte 23 Aralık’ın kısa panoraması

23 Aralık günü Osmanlı ve Türkiye tarihinde dikkat çeken gelişmeler yaşandı. 1872 yılında Vefa Lisesi’nde eğitim öğretim faaliyetleri başladı. Eğitim alanında önemli kurumlar arasında yer alan okul, sonraki yıllarda birçok isim yetiştirdi. 1876 yılında ise Osmanlı Devleti’nde I. Meşrutiyet, Sultan II. Abdülhamit’in hattı hümayunu ile ilan edildi. Kısa süre yürürlükte kalan anayasal düzen, parlamenter sistem düşüncesinin temellerini oluşturdu.

Cumhuriyet döneminde yaşanan gelişmeler arasında 1928 yılında şair Nazım Hikmet’in hapis cezasına çarptırılması ve 1930 yılında Menemen’de meydana gelen olaylar öne çıktı. Yedek subay öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay ile bekçiler Hasan ve Şevki’nin hayatını kaybettiği olay, ülke gündeminde geniş yer buldu. Aynı yıl Türkiye ile Yunanistan arasında nüfus mübadelesi uygulamaya konuldu.

DÜNYA TARİHİNDE ÖNE ÇIKAN OLAYLAR

Dünya tarihinde 23 Aralık günü savaşlar, siyasal değişimler ve teknolojik atılımlarla anıldı. 1916 yılında I. Dünya Savaşı sırasında Magdaba Muharebesi gerçekleşti. 1947 yılında Bell Laboratuvarları tarafından geliştirilen transistör, modern elektroniğin temel taşlarından biri olarak tanıtıldı.

1954 yılında Boston’daki Peter Bent Brigham Hastanesi’nde tarihteki ilk başarılı böbrek nakli gerçekleştirildi. 1979 yılında Sovyetler Birliği’nin Afganistan’a askeri müdahalesi uluslararası dengeleri etkileyen bir gelişme olarak kayda geçti.

TOPLUMSAL OLAYLAR VE FELAKETLER

23 Aralık tarihi, doğal afetler ve toplumsal olaylarla da hafızalarda yer aldı. 1972 yılında Nikaragua’nın başkenti Managua’da meydana gelen deprem büyük yıkıma yol açtı. 1973 yılında Fas’ta bir yolcu uçağının düşmesi sonucu çok sayıda kişi yaşamını yitirdi. Türkiye’de 1979 yılında Samsun-Ankara seferini yapan Türk Hava Yolları uçağı yoğun sis nedeniyle kaza yaptı.

1995 yılında Hindistan’ın Dabwali kentinde çıkan yangın yüzlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu. 2004 yılında Güney Okyanusu’ndaki Macquarie Adası yakınlarında meydana gelen 8,1 büyüklüğündeki deprem, küresel ölçekte kayıtlara geçti.