1 Aralık’ın tarihsel yolculuğu: Dünya ve Türkiye’de iz bırakan olaylar

1 Aralık, yüzyıllar boyunca uluslararası dengeleri etkileyen kritik gelişmelere tanıklık etti. Timur’un 1402’de İzmir’de Rodos şövalyelerinin kontrolündeki bölgeyi kuşatması, Orta Çağ siyasal yapısını değiştiren adımlardan biri olarak kayıtlara geçti. 1640’ta Portekiz’in İspanya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi Avrupa’da güç dengelerini etkileyen önemli dönüm noktalarından biri hâline geldi. 1950’de Kore’de görev yapan Türk askerleri Kunuri Zaferi’ne imza attı. Bağımsızlık hareketleri açısından dikkat çeken bir diğer tarih ise 1973’te Papua Yeni Gine’nin Avustralya’dan ayrılması oldu. Türk siyasal yaşamında ise 1980’de Turgut Özal’ın Başbakanlık Müsteşarlığı görevine atanması dikkat çeken gelişmeler arasında yer aldı.

TÜRKİYE’NİN MODERNLEŞME SÜRECİNİ ETKİLEYEN KARARLAR

1 Aralık 1928’de yeni Türk harfleri resmen kullanılmaya başlanarak basın–yayın alanında köklü bir dönüşüm yaşandı. Aynı gün TBMM’de Osmanlı borçlarının tasfiyesine ilişkin anlaşma onaylandı. 1931’de ilk sesli Türk filmi “İstanbul Sokaklarında” gösterime girerek sinema tarihinde yeni bir dönem başlattı. 1940’ta savaş koşulları nedeniyle karartma uygulamasına geçildi. 1964’te ise Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasındaki ortaklık düzenlemesini içeren Ankara Antlaşması yürürlüğe girdi.

BİLİM, TEKNOLOJİ VE KÜLTÜR ALANINDAKİ ÖNEMLİ TARİHLER

1906’da Paris’te ilk sinema salonunun açılması modern eğlence kültürü açısından dönüm noktası oluşturdu. 1913’te Ford Motor Company’nin hareketli montaj hattını devreye sokması sanayi tarihinde yeni üretim anlayışını başlattı. 1987’de Dünya Sağlık Örgütü tarafından Dünya AIDS Günü duyurularak küresel farkındalık çalışmaları başlatıldı. 1990’da Manş Tüneli’nin iki ucunun birleşmesi mühendislik tarihinde büyük başarı olarak kaydedildi. 1999’da Dubai’de inşa edilen Burj Al Arab hizmete girdi ve modern mimarinin simgelerinden biri hâline geldi.