Çağ kapayıp çağ açan hükümdar: Fatih Sultan Mehmet

Fatih Sultan Mehmet, yalnızca büyük bir komutan değil, aynı zamanda bilim, sanat ve kültür alanında da çağının ötesinde bir hükümdar olarak kabul ediliyor. 30 yıl süren hükümdarlığı boyunca Osmanlı topraklarını üç katına çıkaran Fatih, aynı zamanda bir entelektüel olarak da dikkat çeker. Çok sayıda dili konuşması, felsefeye olan ilgisi ve bilim insanlarına verdiği değerle, yönetim anlayışını dönemin diğer hükümdarlarından ayırmıştır.

ERKEN YAŞTA TAHTA ÇIKTI, BÜYÜK HEDEFLER PEŞİNDE KOŞTU

29 Mart 1432 tarihinde Edirne'de dünyaya gelen II. Mehmet, II. Murad’ın oğludur. Henüz 12 yaşındayken ilk kez Osmanlı tahtına oturdu. Bu dönemde devletin başına geçmesine rağmen, genç yaşı nedeniyle bazı sıkıntılar yaşandı ve babası II. Murad tekrar tahta çağrıldı. Ancak bu deneyim Fatih’in ileride göstereceği liderlik becerilerinin temelini oluşturdu.

Babasının 1451’de vefatının ardından tekrar tahta çıkan II. Mehmet, kararlı bir lider olarak harekete geçti. İlk ve en büyük hedefi, Doğu Roma’nın başkenti olan İstanbul’u Osmanlı topraklarına katmaktı. Bu hedef, yalnızca Osmanlı’nın değil, tüm İslam dünyasının da yüzyıllardır gerçekleştirmek istediği bir rüyaydı.

1453: BİR ÇAĞIN SONU, YENİ BİR DÖNEMİN BAŞLANGICI

Fatih Sultan Mehmet’in ismiyle özdeşleşen en önemli olay, kuşkusuz 29 Mayıs 1453’te İstanbul’un fethidir. Dönemin en gelişmiş surlarıyla çevrili olan Bizans başkenti, 53 gün süren kuşatma sonucunda Osmanlı ordusu tarafından ele geçirildi. Bu fetihle birlikte Orta Çağ sona erdi, Yeni Çağ başladı. İstanbul’un fethi, sadece askeri bir zafer değil, aynı zamanda kültürel ve stratejik bir dönüm noktası olarak kabul edilir.

Fatih, şehri ele geçirdikten sonra büyük bir özenle yeniden inşa sürecini başlattı. Farklı din ve milletlerden insanları İstanbul’a davet ederek kentin yeniden imar edilmesini sağladı. Bu yaklaşımıyla Osmanlı’nın çok kültürlü yapısının temellerini sağlamlaştırdı.

YENİLİKÇİ VE VİZYON SAHİBİ BİR LİDER

Fatih Sultan Mehmet’in yönetim anlayışı, dönemin geleneksel hükümdarlık kalıplarının ötesindeydi. Bilime ve sanata olan ilgisiyle tanınan padişah, sarayında dönemin önde gelen bilim insanlarını ve sanatçılarını ağırladı. Rum, İtalyan ve Arap bilginlerle çalışma yürüttü; Yunanca, Latince, Arapça ve Farsça dahil olmak üzere birçok dili konuşabiliyordu.

Fatih’in en dikkat çekici uygulamalarından biri de "Kanunname-i Ali Osman" olarak bilinen hukuk düzenlemesidir. Bu yasa, Osmanlı’da merkezi otoritenin güçlenmesini ve devletin daha sistemli işlemesini sağladı. Fatih’in attığı bu adımlar, Osmanlı Devleti’nin bir imparatorluğa dönüşmesinde kritik rol oynadı.

DOĞU VE BATI ARASINDA BİR KÖPRÜ

Fatih Sultan Mehmet, sadece doğuya değil batıya da seferler düzenledi. Eflak, Bosna, Sırbistan ve Mora’ya yaptığı seferlerle Osmanlı’nın Avrupa’daki etkisini artırdı. 1480 yılında İtalya’nın Otranto kalesini fethederek Papa’nın yüreğine korku saldı. Ancak büyük hedeflerinin devamı, ani ölümüyle yarım kaldı.

3 Mayıs 1481 tarihinde, yeni bir sefere çıkmak üzereyken Gebze yakınlarında vefat eden Fatih Sultan Mehmet’in ölümü, sadece Osmanlı’da değil Avrupa’da da yankı buldu. Zehirlenerek öldürüldüğüne dair çeşitli iddialar tarih boyunca tartışma konusu oldu.

TARİHE MÜHRÜNÜ VURAN BİR HÜKÜMDAR

Fatih Sultan Mehmet, arkasında sadece fethedilen topraklar değil, bir medeniyet vizyonu bıraktı. Onun döneminde Osmanlı, sadece askeri gücüyle değil, kültürel ve bilimsel birikimiyle de yükseldi. Fikir özgürlüğüne verdiği değer, hukuk sistemine kazandırdığı yenilikler ve çok uluslu yapıya olan yaklaşımıyla çağının ötesine geçti.