Osmanlı’nın son döneminde bir asker ve idealistin hikâyesi: Enver Paşa

Enver Paşa, 22 Kasım 1881’de İstanbul’da dünyaya geldi. Harp Okulu’nu bitirdikten sonra 1903’te Osmanlı ordusunda göreve başladı. Genç yaşta gösterdiği başarılar onu kısa sürede ön plana çıkardı. 1908’de II. Meşrutiyet’in ilanında aktif rol aldı ve İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin önde gelen liderlerinden biri haline geldi. 1911’deki Trablusgarp Savaşı’nda gösterdiği kahramanlıkla ismini geniş kitlelere duyurdu. Balkan Savaşları’nda da etkin bir rol oynayan Enver Paşa, 1914’te Osmanlı Harbiye Nazırı oldu ve I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı’nın savaş stratejisini belirleyen en önemli figürlerden biri olarak öne çıktı.

HANEDANLA KURULAN BAĞ VE ÖZEL HAYATI

1914 yılında Sultan Abdülmecid’in torunu Naciye Sultan ile evlenen Enver Paşa, bu evlilikle hanedana damat oldu. Bu bağ, hem siyasi gücünü artırdı hem de Osmanlı yönetiminde etkinliğini pekiştirdi. Naciye Sultan ile evliliğinden üç çocuğu dünyaya geldi. Ancak savaşın getirdiği çalkantılar, bu birlikteliği de zorlu bir sürece sürükledi.

SÜRGÜN YILLARI VE ORTA ASYA HAYALİ

I. Dünya Savaşı’nın Osmanlı için yenilgiyle sonuçlanmasının ardından 1918’de ülkeyi terk etmek zorunda kalan Enver Paşa, önce Almanya’ya, ardından Rusya ve Orta Asya’ya geçti. Amacı, Türkistan’da bir milli direniş hareketi oluşturarak Türk dünyasını birleştirmekti. Ancak bu hayali, Basmacı Hareketi sırasında 4 Ağustos 1922’de Tacikistan’ın Belcivan bölgesinde Bolşeviklerle girdiği çatışmada son buldu. 41 yaşında hayatını kaybeden Enver Paşa, savaş meydanında öldü.

NAAŞININ TÜRKİYE’YE DÖNÜŞÜ

Enver Paşa’nın naaşı, ölümünden tam 74 yıl sonra, 4 Ağustos 1996’da Türkiye’ye getirildi. Tacikistan’daki mezarından alınan cenaze, İstanbul’da devlet töreniyle toprağa verildi. Enver Paşa, Osmanlı’nın son döneminde idealleri uğruna mücadele eden bir asker, bir siyasetçi ve kimilerine göre bir hayalperest olarak tarihteki yerini aldı.