Tarihte bugün: İstanbul572. yıl önce bugün fethedildi

Bugün İstanbul'un fethinin 572. yıldönümü. 29 Mayıs 1453'te gerçekleşen tarihi olay, sadece Osmanlı İmparatorluğu'nun değil, tüm dünyanın kaderini değiştiren bir dönüm noktası oldu. Fatih Sultan Mehmed'in liderliğindeki Osmanlı ordusu, o dönemde dünyanın en güçlü surlarıyla korunan Konstantinopolis'i fethetmeyi başararak, bin yıllık Bizans İmparatorluğu'na son verdi.

FETHİN HAZIRLIK SÜRECİ

Sultan II. Mehmed, tahta çıktığı 1451 yılından itibaren Konstantinopolis'i fethetme planlarını hayata geçirmeye başlamıştı. İlk olarak Boğaziçi'nin Anadolu yakasına Rumeli Hisarı'nın karşısına Anadolu Hisarı'nı inşa ettirerek, Boğaz'ı kontrol altına aldı. Ardından dönemin en gelişmiş top teknolojisini kullanarak, Macar mühendis Orban'a dev toplar yaptırdı.

Genç sultan, aynı zamanda denizden de kuşatma yapabilmek için donanmasını güçlendirdi. Özellikle Altın Boynuz'a gemi geçirebilmek için hazırladığı plan, kuşatmanın en kritik noktalarından birini oluşturuyordu. Karadan gemileri denize indirme operasyonu, tarihin en cesaretli askeri hamlelerinden biri olarak kayıtlara geçti.

53 GÜNLÜK DESTANSI KUŞATMA

6 Nisan 1453'te başlayan kuşatma, 53 gün sürdü. Osmanlı ordusu yaklaşık 80-100 bin kişiden oluşurken, şehri savunan Bizans kuvvetleri sadece 7-8 bin civarındaydı. Son Bizans İmparatoru XI. Konstantinos Palaiologos, elindeki sınırlı güçlerle şehri savunmaya çalışıyordu.

Kuşatma sırasında Osmanlı topçuları, özellikle Orban'ın yaptığı dev toplarla şehrin surlarına büyük hasar verdi. Ancak Bizanslılar da dirençli bir savunma sergiliyordu. Fatih Sultan Mehmed, hem kara hem de denizden eş zamanlı saldırı düzenleyerek savunmayı zorladı.

Kuşatmanın kritik anı, Osmanlı gemilerinin Altın Boynuz'a geçirilmesi oldu. Gece yarısı gerçekleştirilen bu operasyonla 70 civarında gemi karadan çekilerek Altın Boynuz'a indirildi. Bu hamle Bizans savunmasını büyük şaşkınlığa uğrattı ve şehrin denizden de kuşatılmasını sağladı.

ZAFERİN KAZANILDIĞI GÜN

29 Mayıs 1453 sabahı, Osmanlı ordusu genel saldırıya geçti. Üç dalga halinde düzenlenen saldırıda ilk olarak düzensiz askerler, ardından Anadolu askerleri ve son olarak da Yeniçeriler savaşa katıldı. Yeniçerilerin saldırısı sırasında Kerkoporta kapısının açık kalması, Osmanlı askerlerinin şehre girmesini kolaylaştırdı.

Savaş sırasında Son İmparator XI. Konstantinos Palaiologos, şehri son nefesine kadar savundu ve savaş meydanında şehit düştü. Öğle saatlerinde şehrin tamamen Osmanlı kontrolüne geçmesiyle birlikte, bin yıllık Bizans İmparatorluğu sona erdi.

FETİHTEN SONRAKİ DÖNÜŞÜM

İstanbul'un fethi, sadece askeri bir zafer değil, aynı zamanda büyük bir medeniyet projesi oldu. Fatih Sultan Mehmed, şehre girdikten sonra yağma yasağı koydu ve farklı dinlerden insanların bir arada yaşayabileceği hoşgörülü bir ortam oluşturdu. Ayasofya'nın camiye çevrilmesi, fethin sembolik anlamını pekiştirirken, şehrin yeniden imar edilmesi için büyük yatırımlar yapıldı. Fatih, farklı etnik ve dini gruplardan insanları İstanbul'a yerleştirerek şehri yeniden canlandırdı.

Osmanlı İmparatorluğu bu zaferle birlikte Avrupa'da büyük bir güç haline geldi. İstanbul, imparatorluğun başkenti olarak 470 yıl boyunca dünyanın en önemli şehirlerinden biri olmaya devam etti.