KOBİ’ler için dönüşüm zamanı

Türkiye’de işletmelerin %99,8’ini oluşturan KOBİ’lerin finansman zorlukları, yeşil mutabakat ve dijital dönüşüm baskısıyla karşı karşıya olduğu bir dönemde, geleceklerini şekillendirecek dönüşüm adımları atılıyor.

TOSYÖV Yönetim Kurulu Başkanı Nezih Kuleyin, 14 Mayıs 2025’te Ankara’da gerçekleştirilecek 20. Ulusal ve 1. Uluslararası KOBİ Zirvesi öncesi sorularımızı yanıtladı.
Kuleyin, dünya büyük bir dönüşümden geçerken KOBİ’lerin güçlü finansal altyapıyla, dijitalleşmeyle, yeni dış pazarlara açılma stratejileriyle ve yeşil mutabakata uyumla kendilerini geleceğe en iyi şekilde hazırlaması için çalıştıklarını söyledi.

KOBİ’LER BÜYÜRSE TÜRKİYE BÜYÜR

Küresel gelişmelere karşı KOBİ’lerin nasıl ayakta kalabileceği, nasıl dönüşmesi gerektiği ve TOSYÖV’ün bu süreçte nasıl bir rol üstlendiği konusunda güçlü mesajlar veren Kuleyin’e göre yeni dönemin KOBİ’leri yalnızca üreten değil; düşünen, strateji kuran, dünyayı izleyen ve teknolojiyle dönüşen yapılar olacak.

KOBİ’lerin bu büyük dönüşümü sağlaması için her kesimin iş birliği yapması gerektiğini vurgulayan Kuleyin, şunları söyledi:

“Türkiye’de KOBİ’ler ekonomimizin belkemiği konumunda. Bu denli kritik aktörlerin küresel ölçekte büyüme fırsatlarını değerlendirmesi, ülke ekonomisinin genel performansı için belirleyici hale geldi. KOBİ’ler büyürse Türkiye büyür. Bu sadece bir slogan değil, somut bir gerçeği ifade ediyor. Küresel rekabet koşulları daha da zorlaşırken, bizim de elimizdeki en büyük koz, yenilikçi ve atak KOBİ’lerimiz olacak. Dijitalleşme, yeşil dönüşüm, ihracat, kurumsallaşma gibi başlıklar aslında hep aynı hedefe hizmet ediyor: KOBİ’lerimizin rekabetçiliğini ve dayanıklılığını artırmak.”

“VERGİ-TEŞVİK ÇARPIKLIĞININ GİDERİLMESİ ŞART”

Nezih Kuleyin, KOBİ’lerin, dinamizmi ve girişimcilik ruhu yüksek, uyum kabiliyeti güçlü işletmeler olduğunu, ancak ekonomide yaşanan dalgalanmalardan en çabuk KOBİ’lerin etkilendiğini ifade etti. Yüksek enflasyon, kur dalgalanmaları ve finansmana erişimdeki zorlukların KOBİ’leri ciddi şekilde zorladığını belirten TOSYÖV Başkanı, “Özellikle mikro ve küçük ölçekli işletmelerin sermaye yapıları zayıf; mali rezervleri sınırlı olduğu için beklenmedik şoklara karşı kırılganlar. KOBİ’lerin güçlendirilmesi için öncelikle finansmana erişimlerinin iyileştirilmesi gerekiyor. En çok vergiyi KOBİ’ler ödüyor ama kamu desteklerinden, teşviklerden ve finansman kaynaklarından en az faydalanan kesim yine onlar. Bu çarpıklığın giderilmesi şart” değerlendirmesinde bulundu.

“BÜYÜKLER DİJİTAL EKOSİSTEMLERİNE KOBİ’LERİ DAHİL ETMELİ”

Nezih Kuleyin, dijitalleşmenin KOBİ’ler için bir zorunluluk haline geldiğini vurgulayarak, Covid-19 pandemisiyle bu gerçeğin daha da netleştiğini belirtti.
Türkiye’de KOBİ’lerin çoğunun dijital dünyanın imkanlarını keşfetmeye başladığını ifade eden Kuleyin, şöyle devam etti:

“Ancak daha küçük ölçekli veya kırsalda faaliyet gösteren KOBİ’ler yeterli internet altyapısına, teknolojiye veya uzman insan kaynağına sahip olmayabiliyor. Politika yapıcılara düşen ise bu konuda altyapıyı ve erişimi sağlamak. İnternet altyapısının ülkenin her köşesinde güçlendirilmesi, bulut teknolojilerine erişimi kolaylaştıracak düzenlemeler, KOBİ’lere uygun yazılım paketleri sunulması gibi adımlar atılmalı. Ayrıca büyük şirketlerin KOBİ’lere mentorluk yapmasını, kendi dijital ekosistemlerine küçükleri de katmalarını teşvik edebiliriz. Ekosistemin küçük aktörleri ne kadar dahil olursa, genel ekonomi o kadar güçlenir. Dijital eşitsizliği kapatmak, ülkenin rekabet gücünü artırmak demek. Bu nedenle kamudan özel sektöre tüm paydaşlar KOBİ’lerin dijital dönüşümüne öncelik vermeli. Aksi halde bazı işletmelerimiz çağın gerisinde kalırken, bu hem ekonomik hem sosyal açıdan istenmeyen sonuçlar doğurabilir.”

YEŞİL DÖNÜŞÜMDE REKABET RİSKİ

Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın iş dünyası üzerindeki etkisine değinen Kuleyin, KOBİ’lerin sürdürülebilirlik kriterlerine uyum sağlamaması halinde ihracatçı pozisyonunu kaybedebileceği uyarısında bulundu.

TOSYÖV Yönetim Kurulu Başkanı Kuleyin, yeşil dönüşümün artık bir tercih değil, zorunluluk olduğunu vurguladı.

Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın, tüm değer zincirini etkileyecek kapsamlı bir dönüşüm programı olduğuna işaret eden Kuleyin, “AB, 2050’de karbon nötr olma hedefi doğrultusunda karbon emisyonlarını azaltmak için sert tedbirler alıyor. Bu kapsamda Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması gibi uygulamalarla, AB’ye ihracat yapan firmaların üretim süreçlerindeki karbon salımı da dolaylı olarak vergilendirilecek. Bu durum, Türkiye’de AB ile ticaret yapan pek çok KOBİ için doğrudan bir etki demek. Eğer KOBİ’lerimiz üretimlerini daha temiz ve verimli hale getirmezse, orta vadede AB pazarında rekabet avantajlarını yitirme riski var. Yani Yeşil Mutabakat bir bakıma uyum sağlamayan için tehdit, bunu erken görüp uyum sağlayan için ise büyük bir fırsat. KOBİ’ler dünyadaki trendleri iyi izlemeli, değişen talep yapısını anlamalı. Dijitalleşmeyen, yeşil dönüşüme uyum sağlamayan KOBİ ayakta kalamaz. Zor zamanlarda içine kapanmak yerine, dünyayı okuyup cesur adımlar atanlar ayakta kalacak” diye konuştu.

“ZİRVE SAHADAN GELEN SESİ POLİTİKAYA TAŞIYAN PLATFORM OLACAK”

TOSYÖV Başkanı Kuleyin, bu yıl ilk kez uluslararası kimlik kazanan KOBİ Zirvesi’nin bir konuşma platformu olmanın ötesine geçtiğini vurguladı.

Zirvede danışma masaları kurulacağını, KOBİ temsilcilerinin, Ticaret Bakanlığı, Eximbank, KOSGEB gibi kurumların uzmanlarıyla doğrudan görüşeceğini aktaran Kuleyin, şunları kaydetti:

“Zirve, sahadan gelen sesi politikaya taşıyan platform olacak. Biz bu modeli ‘sahadan stratejiye geçiş’ olarak tanımlıyoruz. Zirvede ihracat stratejilerinden dijitalleşme rehberliğine, yeşil dönüşümden ekonomik güvenliğe kadar her alanda yol haritaları çizilecek. Zirve sonunda KOBİ’ler için somut bir vizyon çerçevesi çıkarmayı, politika yapıcılara yol gösterecek öneriler geliştirmeyi hedefliyoruz. KOBİ’lerimiz geleceği şekillendiren dönüşümlerin aktif parçası olmalı. TOSYÖV olarak KOBİ’lerin yanında olmaya, eğitimden finansmana her alanda destek vermeye devam edeceğiz. Kısacası, hem KOBİ’lerimize ilham vermek hem de onların sesi olarak stratejik mesajlar üretmek arzusundayız. Zirve sonrasında hazırlayacağımız sonuç raporunda da somut politika önerilerimizi sunacağız. Hep birlikte çalışarak, 2025 ve sonrasında Türk KOBİ’lerini çok daha güçlü, inovatif ve dünya ile entegre bir konuma taşıyabileceğimize yürekten inanıyorum. Bu yolda TOSYÖV olarak öncülük yapmaya, köprü olmaya devam edeceğiz.”