Vahit Aldı

Vahit Aldı

Ekonomik hayatta insan

Ekonomik hayatta insan

Daha önce ekonominin insan doğasındaki yerini ele almıştık, bu hafta ise ekonominin insan grupları üzerindeki etkisinden bahsedeceğiz. Öncelikle ekonominin bir insan faaliyeti olduğunu ve insan için yapıldığını unutmamak gerekir. Ekonomik faaliyetlerin, etkinliklerin ve uygulamaların temelinde insan vardır ve burada amaç madde üzerinden onu tatmin etmek, haz duygusunu yüceltmek ve onu sürekli mutlu kılmaktır. İnsanı ekonomik faaliyet için bir araç olarak düşünmek yerine, insan ekonomik faaliyetin amacı olarak düşünülür. İnsanı ekonomik bir hayvan olarak görmek yerine, onu mutlu olması gereken bir kalıntı olarak görüyoruz.

Ruhun, bilincin ve manevi güçlerin değerini tanımayan materyalistler için insan güçlü bir makinedir. Bu makinenin sürdürülmesi, korunması ve üretken olması toplumun çıkarınadır. Materyalizm kapitalizm ya da komünizm maskesi takar ama her zaman insan beynine, kaslarına ve güçlerine üretime katkıları açısından değer verir. Materyalistler alet yapan insanları (homo faber) ve ekonomik insanları (homo economicus) düşünen, bilen ve inanan insanlara (homo sapiens) tercih ederler. Oysa bize göre sadece düşünen, bilen ve inanan insan alet yapabilir ve ekonomi kurabilir.

Türk-İslam ekonomik sisteminde Homo sapiens tüm başarı ve verimliliğin temel unsurudur. İslam'da insan maddi gücüyle değerlenmez ve yüceltilmez, onun üstünlüğü bilim ve takva ile mümkün olur. Düşünen ve inanan insanoğlunun icat ettiği ekonomik sistemler ve araçlar, sadece en güzel şekilde yaratılmış insanoğluna ve Allah'ın kutlu kullarına hizmet etmeyi amaçlar. Hayvanların ve bitkilerin de doğayla ve kendileriyle bir ilişkisi vardır. İnsanlar bu ilişkileri ekonomi değil ekoloji bilimi altında incelerler. Biyolojik bir kavram olarak ekoloji, bitki ve hayvanların yaşadıkları doğal ve coğrafi alanlardaki iklim, sıcaklık, nem ve arazi yapısı koşullarına uyumunu inceleyen bir bilim dalıdır.

Zamanında bu konu biyologlar tarafından ele alınmış, ancak daha sonra sosyologlar tarafından incelenmiştir. Bu bağlamda, ekonomi terimi özellikle insan popülasyonları için kullanılmaktadır. Ekonomi bireyler ve doğa arasındaki ilişkiyi analiz etmez, sadece insan gruplarıyla ilgilenir. Birden fazla bağımsız insan ve doğa arasındaki ilişki de ekonomi olarak adlandırılamaz. Ekonomik yaşamın gerçekliği için bireylerin hem doğayla hem de bireyler arasında ilişkilerinin olması gerekir. Buradan ekonominin insan grubu için olduğu anlaşılabilir. Ürün üretsin ya da üretmesin hiçbir hayvan, doğayla ya da bireyler arasındaki ilişkisini ekonomi terimleriyle tanımlayamaz. Sosyologlara göre, ekonomik faaliyet sadece insan grubunun bir faaliyeti ve sosyal bir etkinlik değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel değerler tarafından çevrelenen ve yönetilen bir alandır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
SON YAZILAR